Veterinariya farmakologiyasi va toksikologiyasi

Maz - Unguentum, Unguenti
Maz- yumshoq shakldagi dori vositasi bo’lib, tarkibi ikki qismdan asosiy ta’sir etuvchi dori vositasi hamda shakl beruvchi vositalardan tashkil topgan.
Mazlar asosan tashqi tomonga qo’llash uchun tavsiya etiladi.
Mazlarni mahalliy ta’siri asosan yallig’lanishlarga qarshi, qitiqlovchi hamda dezinfeksiyalovchi sifatida qo’llaniladi.
Maz shaklidagi dori vositalarni tayyorlashda asosan quyidagi shakl beruvchi moddalar qo’llaniladi:

1. 
   Vazelin -Vaselinum
   
2. 
   Lanolin-Lanolinum
   
3. 
   Tozalangan cho’chqa yog’i-Adeps suillus depuratus
   
4. 
   Buqa yog’i-Sebum bavinus
   
5. 
   O’simlik moylari:
   

a) Kunjut moyi-Oleum sesami
b) kungaboqar moyi- Oleum Helianthi
v) zig’ir moyi- Oleum Lini
g) kanakunjut moyi- Oleum Ricini

6. 
   Glitserin-Glycerinum
   
7. 
   Sariq mum-Cera flava
   

Mazlar qo’llanishi va ta’sir etishga qarab ikki guruhga bo’linadi:

1. 
   Terining faqat yuza qismiga ta’sir etuvchi mazlar
   
2. 
   Teri osti to’qimalarga ya’ni chuqur ta’sir etuvchi mazlar. Farmasevtik zavodlarda ya’ni ofisinal usulda tayyorlanadigan mazlar:
   

T/r	Maz dori vositaning nomlanishi	Lotincha yozilishi	Tarkibi
1.	Kamfora – mazi	Unguentum Compharatum	Kamfora kukuni-10,0 vazelin- 60,0 lanolin-30,0
2.	Glitserinli maz	Unguentum Glycerini	Glitserin- 93,0 kraxmal -7,0
3.	Oq simobli maz	Unguentum Hydrarguri album	amidaxlorli simob-10,0 vazelin-60,0 lanolin-30,0
4.	Ixtiyol mazi 10% yoki 20% li	Unguentum Ichthyoli	ixtiyol 10,0 yoki 20,0 vazelin 90,0 yoki 80,0
5.	Kaliy yodidli maz	Unguentum Kalii iodati	kaliy yodid- 50,0 tiosulfat natriy -1,0 suv -44,0 suvsiz lanolin-135,0 tozalangan cho’chqa yog’i-270,0
6.	Streptosidli maz	Unguentum Streptocidi	streptosid -10,0 vazelin-90,0
7.	Ruxli maz	Unguentum Zinci	rux oksidi -10,0 vazelin-90,0

Mazlar asosan har xil foizlarda tayyorlanib, retseptda necha foizda bo’lishligi ko’rsatiladi.

Topshiriq: 10% ixtiyol mazini tayyorlash :
1.Ixtiyol -10,0
2.Vazelin - 90,0 olinib xavonchada yaxshilab aralashtiriladi va kerakli idishga solinib, yorliq yozilib yopishtiriladi.
Retsept:
Rp.: Ichthyoli -10,0
Vaselini –90,0
M.f. Unguentum
D.S. Tashqi tomonga qo’llash uchun.