Windows 7 əməliyyat sisteminin idarəetmə vasitələri

Windows 7-nin idarəetmə vasitələri

Windows əməliyyat sisteminin bütün tənzimlənməsini şərti olaraq aşağıdakı qruplara ayırmaq

olur.

• 
  Funksional tənzimlənmə. Buraya bütöv sistemin normal işləməsi üçün lazım olan tənzim- ləmələr aiddir. Buraya ilk növbədə İnternetlə birləşmənin, videoplatanın və monitorun düzğün işləmə rejiminin, həmçinin təhlükəsizlik sisteminin tənzimlənməsi aiddir.
  
• 
  Fərdi tənzimləmə. Windows əməliyyat sisteminin xarici görünüşünü və tərtibatını sizin zövqünüzə və təlabatınıza üyğun şəklə salma.
  
• 
  Tyuninq tənzimləmə. Məhsuldarlığı optimallaşdırmaq üçün nəzərdə tutulan sistemin incə, üstalıqla tənzimlənməsi.
  
• 
  Tvikinq tənzimləmə. Windows əməliyyat sisteminin gizlin parametrlərinin “xaker sayağı” tənzimlənməsi hansı ki, ümumiyyətcə buraya sadə istifadəçilərin girişi ciddi qadağandır. Bunun üçün adətən, standart proqramlardan və alətlərdən deyil, xüsusi “tviker”- utilitlərdən istifadə olunur.
  

Adi istifadəçilər yalnız ilk iki tənzimləmə vasitələrindən istifadə edirlər. Tyuninq tənzimləmə üçün müəyyən təcrübə tələb olunur, Tvikinq tənzimləməni Windows 7- də istifadə etmək çox çətindir.

Windows 7- də sistemin tənzimlənməsi vasitələrinə tez daxil olmaq üçün bir neçə qayda vardır. Onlardan biri Start (Пуск (Başlat)) menyusunda yerləşən Приступая к работе (İşə Başlama) menyusunu, bölməsini seçməkdir.

Burada siz Windows 7- ni tənzimləyən ən sadə alətləri əldə edə bilərsiniz (Şəkil 5.8). Burada aşağıdakı bölmələr vardır. Персонализация (Personali zation (Windows-u Fərdiləşdir)) (İşçi masanın xarici görünüşünün dəyişdirilməsi), digər kompüterdən faylların köçürülməsi, informasiyanın ehtiyyat nüsxələrinin yaradılması, Ev qrupunun yaradılması, həmçinin sizin verilənlərin təhlükəsizliyini və sistemin mühafizəsini təmin edən vasitələr.

Lakin sistemin əsas tənzimlənmələri isə Панель управления (Control panel (İdarə etmə paneli)) adlanan xüsusi paneldə yerləşir. Bu panelə daxil olmaq üçün həm Start (Пуск (Başlat)) menyusunun sağ hissəsindəki paneldən, həm də Компьютер (Computer (Kompüter)) qovluğundan istifadə etmək olur. Bu idarə etmə panelindən çox tez tez istifadə olunduğundan onun nişanını İşçi masada məsələlər paneleində də yerləşdirmək olur. Bunun üçün Start (Пуск (Başlat)) menyusunun sağ hissəsindəki paneldən Панель управления (Control Panel (İdarəetmə Paneli)) nişanının üzərinə qoyub, sonra siçanın sağ düyməsini sıxıb açılmış pəncərədən isə, Отображать на рабочем столе (Show on Desktop (İş masasında Göstər)) əmrini seçmək lazımdır.

Şəkil 5.8

İdarəetmə panelinin ümumi görünüşü sadə və kompaktdır (şəkil 5.9). Burada onlarla müxtəlif nişanlar vardır. Windows- un yaradıcıları isə həmin nişanları qruplaşdıraraq müəyyən qrup halında vermişdir. Burada aşağıdakı qruplar vardır.

• 
  Система и безопасность (System and Security (Sistem və təhlükəsi zlik)). Bu bölmə bir başa sizin kompüterə aiddir. Bu bölməni siçanla açdıqda, siz kompüterin tənzimləmə vasitələrini, Windows- un problemlərini (sistemin müdafiəsini, yenilənməsini, ehtiyyat nüsxə- ləmələrin idarə edilməsini) həll etmək üçün əsas alətləri əldə edə bilərsiniz, həmçinin Sistemin əsas idarə etmə mərkəzinə daxil ola bilərsiniz. Bir sözlə, kompüterlə müəyyən problem yara- nanda buradan istifadə etmək lazımdır.
  
• 
  Сеть и Интернет (Network and Internet (Şəbəkə və İnternet)). İnternetə və ya sizin lokal şəbəkəyə daxil olmanı idarə edir.
  
• 
  Оборудование и звук (Hadware and Sound (Avadanlıq və səs)). Burada səsə üstünlük
  

verilməsinə baxmayaraq, həmdə monitorun, videoplatanın, siçanın və printerin para- metrlərinidə nizamlaya bilərsiniz. Burada həm də sistemi işə salan zaman işə düşən proqramların “pult idarə etməsidə” yerləşir.

• 
  Программы (Programs (Proqramlar)). Burada proqramların, həmçinin Windows- un öz komponentlərinin quraşdırılmasını və yox edilməsini, qacetlərlər panelini və müxtəlif faylları ifa etmək üçün bir qayda olaraq quraşdırılmış proqramların tənzimləməsini həyata keçirmək olur.
  
• 
  Учетные записи пользователей (User Accounts and Family Safety (İstifadəçi hes- abları və Ailəvi təhlükəsizlik)). Burada Windows 7 əməliyyat sisteminin çox istifadəçili rejimdə işləməsini və onun istifadəçi konfiqurasiyalarını idarəetməyi tənzimləmək olur.
  
• 
  Оформление и персонализация (Appearance and Personalization (Görünüş və Fərdiləşdirmə)). Burada İşçi masanın və onun elementlərinin, Start (Başlat) menyusunun və qovluqların xassələrinin, şriftlərin idarə olunmasının, bir sözlə burada Windows- un xarici gör- ünüşlə bağlı olan hər şeyin tənzimlənməsi vasitələri yerləşir.
  
• 
  Часы, язык и регион (Clock, Language and Region (Saat, Dil və Region)). Burada sistemin dil parametrləri ilə, vaxtla, klaviaturanın yerləşməsi ilə bağlı olan regional tənzimləmə vasitələri yerləşir.
  
• 
  Специальные возможности (Ease of Access (Müraciətin Asanlığı)). Burada əməliyyat sisteminin görməsi zəif olan, hərəkət imkanları məhdud olan və s. istifadəçilər üçün tənzimlənməsi vasitələri yerləşir.
  

Панель управления (Control Panel (İdarəetmə Paneli))- nın belə görünüşünün hər bir kateqoriyası dərhal bir neçə əməliyyatın yerinə yetirilməsi imkanını verir. Lakin Windows- un əvvəlki versiyalarında işləmiş təcrübəli istifadəçilər Панел управления (Control Panel)- nın başqa gorunu- şünə– klassik görünüşünə üstünlük verirlər. Burada heç bir kateqoriyaya rast gəlinmir, hər bir

«idarəetmə vasitəsi» ayrı-ayrı nişanlarla işarə olunmuşdur.

Control panel (Панел управления (İdarəetmə Paneli))-nı (şəkil 5.9) «klassik» rejimə keçirtmək üçün onun pəncərəsinin yuxarı sağ küncündə yerləşən bölmədə Просмотр (View by (Baxış))→ Значки (Icons (Piktoqramlar)) əmrini seçmək lazımdır.

İdarəetmə panelində Windows- un standart nişanlarından başqa sistemdə işlədikcə, zaman keçdikcə digər nişanlar da meydana gələ bilər, məsələn, bəzi proqramları və qurğuları idarə etmə nişanları ola bilər. Məsələn, videoplataların drayverlərini quraşdırandan sonra, İdarəetmə panelində NVİDİA simvollu ayrıca nişan meydana gəlir.

Панел управления (Control Panel (İdarəetmə Paneli))- nın klassik görünüşünə daxil olan bəzi əsas bölmələr aşağıdakılardır.

 Дата/время (Date and Time (Tarix və Vaxt))- dəqiq vaxtı, zamanı və həftənin günlərinin

quraşdırılması.

 Клавиатура (Keyboard (Klaviatura))- klaviaturanın işlədiyi dillərin tənzimlənməsi, klavişlərə sıxdıqda kompüterin göstərdiyi sürət və s.