III. Tehnika Xavfsizligi va ish joyini tashkil etish
1). EXM tuzilishi, dizayni va ergonomik ko’rsatkichlari malumotli foydalanish sharoitida aniq va qulay o’qitishni ta’minlash shart.
2). EXM tuzilishi korpusni gorizontal va vertical tekisliklarda 30c ga surish imkonin berishi kerak.
3). Klaviatura quyidagilarga javob berishi kerak:
A) aloxida qurilma shakliga ega bo’lishi: B) ko’p qo’llaniladigan tugmachalar markaz, pastki va o’ng qismida, kam qo’llaniladigan tugmachalar yuqori va chap qismida joylanishi;
V) tugmachalarning minimal xajmi 13 mm, optimal xajmi – 15 mm, tugmachalar orasidagi masofa 3 mm dankam bo’lmasligi.
4). EXM xonasi su’niy va tabiiy yoritishga ega bo’lishi shart.
5). Tabiiy yoritish shimol va shimoliy – sharqqa qaratilgan derazalar tordamida amalgam oshirilishiui kerak.
6). Sun’iy yoritish «LD» va « LB» lampalar yordamida amalgam oshirilishi shart.
7). EXM operatorining ish joyi 6m² dan kam bo’lmasligi, sig’imi esa 20m³ dank kam bo’lmasligi shart.
8). Qishki faslda isitish vositasi sifatida xonaning devorlari yonida joylashgan chugun registrlari qo’llaniladi.
9). Ish sxemasi paytida xar bitta ishchi uchun 30m³ xajmdagi xavo uzatilishi kerak.
10). Agarda xavoni sovutish tizimi mavjud bo’lsa u yilning barcha fasllarida mikroklimat parametrlarini bir meyorda o’rnatish kerak.
11). EXMda ish bajarilganda (EXM operatori, muxandis – dasturchi vaxakazo) shovqinlik darajasi 50 Dba dan oshmasligi kerak
12). Labaratoriya va xizmat (ta’mirlash) ishlari bajariladigan xonada shovqinlikdarajasi
60 dba dan oshmasligi shart.
13). EXM ning printer, plotter kabi qurilmalari qo’llaniladigan xonada shovqinning darajasi 75 Dba oshmasligi shart.
14). Axolining radiasiya xavfsizligi barcha nurlanish turlarini cheklantirish bilan amalga oshiriladi.
15). EXM o’rnatiladigan yangi binolarni loyixalashda xonadagi radon va toron konsentrasiyasi 40 va 30 Bk*mֿ³ dan oshmasligi, xavodagi tashqi gamma – nurlanishning ekspozision dozasi 30mk P*4ֿ¹ oshmasligi shart.
16).Mavjud binolarda xonadagi xavoda radon va taron konsentratsiyasi 100 va 60 Bk*Mֿ³oshmasligi shart. Xavodagi tashqi gamma nurlanishning ekspozision dozasi 50mkP*4ֿ¹oshmasligi shart.
17). Ishchilarni elektromagnit maydonlardan ximoyalash uchun maxsus metallashtirilgan oyna ekranlarni qo’llanishi kerak.
18). Elektrostatik maydonlarning qiymati 20 KV/m oshmasligi shart.
19). EXM ish joyiga tabiiy yorug’lik nurlari chap tomondan tushishi kerak.
20). Monitor va foydalanuvchi orasidagi masofa 50 sm dank am bo’lmasligi kerak.
21). EXM xonasida xar kuni xul toxalash ishlari olib boriladi.
22). EXM va boshqa qurilmalar o’zaro joylashuvi 50 sm dan kam bo’lmagan masofada bo’lishi shart.
23). EXMda to’xtovsiz ishlash 2 soatdan oshmasligi shart.
24). 8 soatlik ish sxemasida xar 2 soatda, tushlikdan keyin xar 1 soatda davomiyligi 15 daqiqa tanaffuz bo’lishi shart.
25). 12 soatlik ish sxemasida birinchi 8 soatlik xar 1 – 2soatda davomiyligi 15daqiqa, keyingi 4 soatlikda davomiyligi 20 daqiqa bo’lgan tanaffuzlar bo’lishi kerak.
26). EXM da doimo ishlashga yoki 18 dan kam bo’lmagan, tibiiy ko’rikdan o’tgan shaxslarga ruxsat beriladi.
IV. Xulosa.
Ushbu yozgan diplom ishimda qilingan barcha narsalar boshqa yollar bilan ham oshirilishi mumkin. Bu OSni ishini boshqaruvchi dasturlar (services.msc., MsConfig, GPEDIT.MSC…) nafaqat diplom satrlarida yozilgan ishlari balki yana miglab kerakli bo’ladigan ishlarni amalga oshirish mumkin. OS bu juda bir katta dastur. Undan foydalanayotgan oddiy foydalanuvchi mashina ichida bajarilayotgan operatsiyalarni qanday kechayotgani ko’z oldiga keltira olmaydi. Shuning uchun ham haddan tashqari bilib-bilmas bunday dasturlar ichidagi narsalarni o’zgartrimang. Bu narsa OS ishlab chiqarish samarsini pastirib qo’yishi mumkin. Ammo qiziquvchi o’quvchilar buni bilib olishlari uchun bir sinab ko’rishlari mumkin. Chunki bunday buzilishlar faqat OSni buzadi, kompyuterni qurilmasini emas. (Ba’zida buzishi ham mumkin. Misol uchun agar monitorni gertsini notog’ri berilsa uni yaroqsiz qilib ham qo’yish mumkin.). Agar shoshilmasdan hammasini o’qib chiqilsa bunday xatolik yo’lga qo’yilmaydi.
Kelasida WinXPdan ham qulay OSlar ishlab chiqilar va shunda XP ham o’zini qardoshlari safida unut bo’la boshlaydi. Ammo bari-bir umuman yo’q bo’lib ketmaydi. Chunki bir xil o’lkalarda xali ham kompyuter unchalik rivojlanmagan. Bu degani hali ancha yillar ichida dunyodagi barcha mamlakatlar kompyuterdan to’la foydalanishiga vaqt bor. Ammo o’tgan o’n yil ichida kompyuter avlodlari keskin ravishda ko’tarildi. Bu esa kelayotgan besh o’n yil ichida bu ko’rsatgichlar yanada oshishini taxmin qilish mumkin.
O’ylaymanki yozgan diplom ishimdan kimgadir foydasi tegadi degan umiddaman. Albatta xatoliklar ham yo’q emas. Umumiy qilib aytganda asosiy natija kerak. Hozirgi zamon talabi insonlarga qulaylik yaratish. Chunki xozirga kelib texnika yetarli. Uni qulay ishlatish kerak.
Foydalanilgan manbaalar:
Internet saytlar:
www.donbass.org
www.izcity.com
www.subscribe.ru
Dostları ilə paylaş: |