Bu kitab abş-da Təhsil Almış Məzunlar Asosiasiyasının dəstəyi ilə 2104-cü ildə nəşr olunmuşdur

Xüsusi əhəmiyyətli əqdlərin bağlanma qaydası 
ASC-yə 
dair 
qanunvericilik 
normaları 
xüsusi 
əhəmiyyətli 
əqdlərin 
bağlanmasının xüsusi qaydasını nəzərdə tutmuşdur. İnkişaf etmiş korporativ 
qanunvericiliyə malik olan ölkələrdə SC-lərdə əhəmiyyətli əqdlər icra 
orqanlarının fəaliyyətinə nəzarəti həyata keçirən orqanlar tərəfindən, direktorlar 
şurası və ya səhmdarların ümumi yığıncağı ilə təsdiqlənməlidir. ASC-nin 
“açıqlığını” nəzərə alaraq belə seçim imkanının verilməsi məqsədəuyğundur, 
məsələn, ASC-də səhmdarların sayı 50 və ya 100 nəfərdən çox olduğu halda, 
339
Əlbəttə, burada da qanunun analogiyası ilə normaların tətbiqini təklif edən olar. 
340
Həmin əqdlərin ümumi miqdarı qanunvericilikdə müəyyən edilmiş sərhədi keçdiyi halda

---

226 
xüsusi əhəmiyyətli əqdin təsdiqlənməsi üçün səhmdarların ümumi yığıncağının 
keçirilməsi şirkətin özü üçün kifayət qədər xərcli və uzunsürən proses ola bilər.
Azərbaycan korporativ qanunvericiliyində ASC-də xüsusi əhəmiyyətli əqdlərin 
təsdiqlənməsi üzrə səlahiyyət qanunun imperativ normasına əsasən həyata 
keçirilir və şirkətin nizamnaməsi ilə dəyişdirilə bilməz. Əhəmiyyətli əqdin 
təsdiqlənməsi haqqında qərar səhmdarlar tərəfindən qəbul edilir. Hesab edirik 
ki, xüsusi əhəmiyyətli əqdlərin təsdiqlənməsi səlahiyyətinin direktorlar şurasına 
ötürülmə imkanını verən norma qanunvericiliyə əlavə edilməlidir. Xüsusi 
əhəmiyyətli əqdlərin təsdiq edilməsi haqqında qərarın rəsmiləşdirilməsinə və 
tərkibinə dair qanunvericilik tərəfindən heç bir minimum göstəriş verilməməsinə 
rəğmən, hesab edirik ki, qərarda təsdiq olunan əqdin mahiyyətini müəyyən 
etmək və fərdiləşdirməyə imkan verən məlumat aydın əks olunmalıdır. 
Müqavilənin tərəfləri, əqdin dəyəri, predmeti və digər əhəmiyyətli şərtlərin 
göstərilməsini məqsədəuyğun hesab edirik. 
Xüsusi əhəmiyyətli əqdlərin təsdiq edilmə anı (yəni əqdin bağlanmasından sonra 
və ya əvvəl) təcrübə baxımdan vacib məsələdir. Bəzi xarici ölkələrin təcrübəsində 
əqdlər bağlandıqdan sonra təsdiq üçün direktorlar şurası və ya səhmdarların 
səsverməsinə çıxarılır. Təsdiq olunduqdan sonra əqd tam bağlanmış hesab 
edilir.
341
Azərbaycanda ümumi qaydaya görə xüsusi əhəmiyyətli əqd onun 
bağlanmasından əvvəl təsdiqlənməlidir. Qanunvericiliyin tələbinin pozulması ilə 
bağlanmış əhəmiyyətli əqd mübahisələndirilə bilər və şirkətin və ya maraqlı 
şəxsin iddiası ilə məhkəmə tərəfindən etibarsız hesab edilə bilər. Lakin əgər bu 
341
İngilis-amerika hüquq təcrübəsində iri (əhəmiyyətli) əqdlərin bağlanması prosesi bir neçə mərhələdən ibarət olur. Müqavilə 
imzalandıqdan sonra onun müqavilənin predmetinə aid şərtlərindən başqa, digər şərtləri hüquqi qüvvəyə minir və tərəflər 
üçün məcburi olur. Sonra müqavilə şirkətin müvafiq orqanı tərəfindən təsdiq olunması üçün səsverməyə çıxarılır. Lehinə 
səsvermədən sonra müqavilənin digər şərtləri də qüvvəyə minir və müqavilə tam bağlanmış hesab edilir. "Tam bağlanma" 
mərhələsi ingilis dilində "closing" adlandırılır. Azərbaycan təcrübəsində "müqavilə bağlama" termini müqavilənin 
imzalanması anını təfsir etdiyindən, düşünürük ki, "closing" mərhələsi üçün uyğun tərcümə gərəkdir.

---

227 
iddianın baxılması müddətində şirkətin ümumi yığıncağı həmin əqdin təsdiqi 
haqqında qərar qəbul edərsə, onun etibarsız sayılması haqqında iddia təmin 
edilməməlidir.