|
Beynəlxalq müqavilənin və beynəlxalq hüquqi adətin qarşılıqlı münasibəti
Beynəlxalq müqavilə və beynəlxalq hüquqi adət müasir beynəlxalq hüququn ən mühüm və ən çox istinad edilən mənbələridir. Əgər bu iki mənbə eyni və ya oxşar öhdəliklər nəzərdə tutursa, müqavilənin iştirakçıları müqavilə ilə, iştirakçı olmayan dövlətlər isə beynəbcalq hüquqi adətlə bağlı olacaqlar.
Hüququn ümumi prinsipləri
Hüququn ümumi prinsipləri dedikdə, hüququn mahiyyətindən doğan və bütün mövcud hüquqi sistemlər üçün ümumi olan prinsip və normalar başa düşülür.
Hüququn ümumi prinsiplorinə misal kimi aşağıdakıları göstərmək olar: vicdanlılıq
Hüququn ümumi prinsiplərinə beynəlxalq məhkəmə praktikasında nadir hallarda müraciət edilir.
4.Məhkəmə qərarlari
Məhkəmə qərarları beynəlxalq hüququn «köməkçi» mənbəyi kimi xarakterizə olunur, çünki onlar bilavasitə hüquq yaratmır, artıq mövcud olan hüququ bəyan edir:«Məhkəmənin qərarı yalnız işin tərəfləri üçün və yalnız həmin konkret iş üçün məcburi qüvvəyə malikdir». BMT Beynəlxalq Məhkəməsinin qərarları beynəlxalq hüquq normalarının, xüsusən adət normalarının dəqiq məzmunu müəyyən edir.İkincisi, Beynəlxalq Məhkəmənin qərarları beynəlxalq adət hüququnun inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərir.Qeyd etmək lazımdır ki, məhkəmə qərarlan dedikdə, təkcə BMT Beynəlxalq Məhkəməsinin qərarları deyil, beynəlxalq arbitraj məhkəmələrinin, ixtisaslaşmış beynəlxalq məhkəmələrin (məsələn, Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin, Dəniz hüququ üzrə Beynəlxalq Tribunalın), habelə milli məhkəmələrin çıxardığı qərarlar nəzərdə tutulur.
İkincisi, Beynəlxalq Məhkəmənin qərarları beynəlxalq adət hüququnun inkişafına əhəmiyyətli təsir göstərir.
Qeyd etmək lazımdır ki, məhkəmə qərarlan dedikdə, təkcə BMT Beynəlxalq Məhkəməsinin qərarları deyil, beynəlxalq arbitraj məhkəmələrinin, ixtisaslaşmış beynəlxalq məhkəmələrin (məsələn, Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsinin, Dəniz hüququ üzrə Beynəlxalq Tribunalın), habelə milli məhkəmələrin çıxardığı qərarlar nəzərdə tutulur.
Dostları ilə paylaş: |
