Фирузя мяммядли

 
bədən 
üzvləri adını bildirən sözlər frazeoloji
 
vahidlərin tər-
kibində daha aktivdir, Bu mənada, «baş», «göz», 
«əl», «ayaq», «qulaq», «ağız», «burun», «qan», 
«ürək», «dil», «cıyər», «qol», «barmaq» və s. 
sözlərin fellərlə əlaqələnməsi nəticəsində maraqlı 
məna xüsuslyyətlərinə malik sabit söz birləşmələri 
formalaşır. 
Semantik yolla söz yaratma istiqamətindəki 
araşdırmalardan belə qənaətə gəlmək olur ki, bu 
yolla söz yaratmanın tədqiqi həm sinxron, həm də 
diaxron istiqamətdə aparılmalıdır. 
3. Kalka yolu ilə söz yaradıcılığı 
 

---

556 
Фирузя Мяммядли 
Dilçilik ədəbiyyatında söz yaradıcılığı 
üsullarından biri kimi kalkalardan bəhs olunur. Söz 
yaradıcılığı əməliyyatları ilə meydana gələn yeni 
söz və ifadələrdə kalka
 
edən dildəki
 
kök və 
şəkilçilərin leksik-qrammatik xüsusiyyətlərinin 
kalka edilən dildəkinə
 
uyğunlaşdırılması başlıca 
prinsip hesab edilir. 
Kalka yolu ilə söz yaratmanın mənbə 
mənsubiyyətinə dilçilərin münasibəti birmənalı 
deyil. Bəzilərinə görə kalka yolu ilə yaranan sözlər 
alınmadır va ya alınmaların bir növüdür. R.Mulina, 
R.A.Budaqov, Q.Q.Musabəyov, Ş.R.Abiyeva və baş-
qalarının fıkrincə kalkalar əcnəbi sözlərin quruluşu 
əsasında formalaşdığı üçün
 
alınmaların bir növü 
hesab edilməlidir. 
N.A.Baskakov,
 
A.A.Reformatskiy və s. isə 
kalkaları alınma hesab etmır. Belə söz və ifadələrin 
hər bir dilin
 
daxili imkanları, qrammatik normaları 
əsasında yarandığını göstərirlər. 
Professor B.Xəlilov kalkalardan
 
danışarkən 
haqlı olaraq qeyd edır ki, 
kalkaları alınmaların bir 
növü hesab etmək düzgün