Фирузя мяммядли

ömürlük
sözü ilə əvəz edilməsi 
təşəbbüsünü də müşahidə etmək olur: 
«Nəsimi ömürlüyünün bu gücündə olmuĢ 
faktı sonralar əfsanələrə çevrilə bilərdi.» 
Lakin 
ömürlük
sözü də yalnız yazıçı üslubunu 
səciyyələndirən fakt səviyyəsində qalır. Çünki bir 
tərəfdən, lüğətlərdə 
ömürlük
sözü 
«daimilik»
və 
«ömür yolu»
mənalarında işlədilir, digər tərəfdən, 
ədəbi dildə 
tərcümeyi-hal
əvəzinə beynəlmiləl 

---

586 
Фирузя Мяммядли 
termin olan 
avtobioqrafiya
sözünün işlədilməsinə 
üstünlük verildiyi müşahidə edilir. 
Bədii əsərlərdə mənaca özünü doğrultmayan 
okkazionalizmlərlə 
yanaşı, 
hətta 
bəzən 
əvəzediləcək sözün mənasını təhrif edənlərlə də 
rastlaşmaq olur. Bu cəhətdən B.Bayramovun işlət-
diyi 
soyutmaz 
sözü xarakterikdir. Yazıçı bu sözü 
ədəbi dildə, artıq lüğət tərkibinə daxil olmuş və 
ümumxalq səciyyəsi qazanmış 
termos
sözü yerinə 
işlətmişdir. 
Yemək soyutmazında ona dolma, büküm-
büküm, fətir-yuxa, pendir və qeyri yol azuqəsi 
qoymuĢdur. 
Deməli, yazıçılar tərəfindən dilə gətirilən hər 
hansı bir söz dilin daxili ruhuna uyğun olmalı, 
qrammatik normalarına müvafiq gəlməli, həm də 
sözün təbiətində zəruri olan yenilik duyulmalıdır. 
Odur ki, okkazional neologizmlər alınma 
sözləri əvəz etmək məqsədindən irəli gəlsə də, 
həmişə müvəqqəti sayılmışdır. 
b) Paralel okkazinalizmlər.
Bədii əsərlərdə 
bəzən alınma sözləri əvəz etmək məqsədi ilə 
paralel okkazionalizmlərdən də istifadə edilir. 
Məsələn, son dövr Azərbaycan bədii ədəbiyyatında 
ərəb mənşəli