MüMİn sekman, Kişisel gelişim ve

Çaresizliği Öğrenemeyenler: 
"Başardılar çünkü Başaramayacaklarını 
Bilmiyorlardı!"
Tembel  ama  zeki  bir  öğrencinin  ünlü  hikâyesini  bilirsiniz. 
Kahramanımız  matematiği  sevmez  ve  ders  sırasında  uyumak­
tadır.  Teneffüs  zili  çalar  ve  bizimki  uyanır.  Tahtada  gördüğü 
matematik problemini ev ödevi sanarak defterine geçirir.
Eve 
döndüğünde  günlerce  uğraşır  ama  soruyu  çözemez. 
Sonunda 
hırs  yapar.  Tekrar  tekrar  dener  ama  çözemez.  En  sonunda  her 
nasılsa  soruyu  çözer.  Bir  sonraki  matematik  dersinde,  öğretme­
nine  ev  ödevini  gösterip  cevabını  kontrol  etmesini  ister.  Öğret­
men  şok  olur.  Çünkü  öğretmenin  bir  önceki  gün  tahtaya  yazdığı 
soru,  matematik  tarihinde  çözülememiş  soruları  anlatırken  örnek 
verdiği, cevabı şimdiye kadar bulunmayan sorulardan biridir.
Öğrenci  o  sorunun  şimdiye  kadar  çözülemediğini  bilmediği 
için  defalarca  denemiş,  sonunda  çözebilmiştir.  Kahramanımız 
büyük  bir  iş  başarmıştır, çünkü o işin 'başarılamayacağını' duymamış­
tır! Bazı şeyleri bilmemesinden aldığı cesaretle başarılı olmuştur.
117

---

Diğer  öğrencilere  gelince,  onlar  çözülemeyeceğini  bildiklerin­
den  'mantıklı'  ve  'gerçekçi'  hareket  etmiş,  çözmek  için  hiçbir  şey 
yapmamışlardır.
Bilgi  güçtür  ama  bazı  sınırlayıcı  bilgiler  insanın  gücünü 
içinden  bağlar.  Özellikle  kaybedecek  fazla  şeyi  olmayanlar  için 
neyin  yapılamayacağını  bilmemek,  bazen  büyük  bir  avantajdır.  Bir 
kitapta  sıfırın  altından  gelerek  zirveye  çıkmış  insanların  öykü­
lerini  anlatacak  olsam,  adını  şöyle  koyardım:  Başardılar,  çünkü 
başaramayacaklarına henüz kimse ikna edememişti!
Başarısızların çoğunlukta olduğu bir toplumda bireylere neyin 
yapılamayacağı  daha  çocuklukta  öğretilir.  İnsanlara  çok  büyük 
hayaller  kurmaması  ve  hayallerini  izlemek  için  kurulu  düzenini  boz­
maması  öğütlenir.  Bu,  'gerçekçilik'  ve  'mantıklılık'  adına  yapılır. 
Bu  'öğretilmiş'  çaresizlik  derslerini  almayı  reddeden  insanlar, 
neyi  başaramayacaklarını  bilmeden  büyürler.  Girişteki  öyküde  oldu­
ğu gibi en büyük işleri de çoğu kez bunlar başarırlar.
İstatistiklere  göre  insanların  hayatlarındaki  en  büyük  başarıları 
1-35  yaşına  kadar  gerçekleştirmesine  şaşmamak  gerek.  Hayatın  ilk 
yarısında  daha  çok  şey  başarıyorlar,  çünkü  neyi  yapamayacak­
larını  henüz  bilmiyorlar!  Neyin  başarılamayacağının  bu  kadar 
ısrarla anlatılmasının mantığı nedir?