Tofiq Köçərli - 27 -
Naxçıvan: uydurmalar və tarixi həqiqətlər bilmədik, silaha əl atmağa, qoşun yeritməyə, dağıtmağa və qırğın salmağa məcbur
olduq və hətta uğursuzluğa uğradıq. Vedibasar, Şərur, Naxçıvan kimi mühüm
yerlərdə öz hakimiyyətimizi hətta silah gücünə qura bilmədik, məğlub olduq və
geri çəkildik».
28
Ermənistan rəhbərliyi «məsələni Naxçıvandan» deyil, Dağlıq Qarabağdan
başlayarkən həmin amilləri də nəzərə almışdı.
Məhz Ermənistan rəhbərliyi 1988-ci ilin fevral ayında Dağlıq Qarabağda
antiazərbaycan aqressiv separat hərəkatı təşkil etdi. Bu hərəkatın ideoloqu da,
dirijoru da SSRĐ lideri Qorbaçova və onun şahnəzəryanlardan ibarət təsirli erməni
ətrafına arxalanan Ermənistan rəhbərliyi olmuşdur. Balayan və onun kimiləri
hərəkatın yalnız peşkaları idilər. Bu hərəkat Yerevandan idarə olunub və olunur.
Dağlıq Qarabağ aqressiv separatizmi Ermənistanın sayəsində yaşayır, separatçılar
yalnız və yalnız Ermənistanın və Ermənistanı dəstəkləyənlərin sayəsində
xoruzlanırlar.
Hətta ermənipərəstliyi ilə fərqlənən F.Şelov-Koveldyayev (Rusiya Xarici
Đşlər Nazirinin birinci müavini) etiraf etməli olmuşdu.: «Dağlıq Qarabağ
münaqişəsi yaxşı planlaşdırılmış, qabaqcadan hazırlanmış aksyadır. Bu aksiyanı
həyata keçirmək Ermənistanın (Ermənistanın! – T.K.) kommunist rəhbərliyinə
nəsib oldu. «Qarabağ hərəkatının» liderləri millətin öz müqəddaratını təyin etmək
hüququnu həddən artıq şişirdərək, onu separatizm başlanan (separatizm başlanan!
– T.K.) ifrata çatdırdılar».
29
Qorbaçovun hakimiyyətə gəlməsi, SSRĐ-nin çat verməsi ilə SSRĐ-də gah
orada, gah burada separatizm cücərtiləri özünü büruzə verməyə başlamışdı.
Ancaq aqressiv separatizmin Dağlıq Qarabağda püskürməsi kimi fövqəladə
situasiya SSRĐ-də ilk dəfə yaranmışdı. SSRĐ yaranandan sonra ilk dəfə idi ki, SSRĐ
daxilində bir müttəfiq respublika – Ermənistan, digər müttəfiq respublikanın -
Azərbaycanın daxili işlərinə açıq və kobud şəkildə qarışır, ona ərazi iddiaları irəli
sürür, onun suverenliyinə, sərhədlərinə qəsd edirdi. Belə hadisə ilə Đttifaq da,