Reja: Fond birjasi nima Fond birjasi funksiya va vazifalari O`zbekistonda fond birjasi Mashhur fond birjalari

TOSHKENT RESPUBLIKA FOND BIRJASI
"TOSHKENT" RESPUBLIKA FOND BIRJASI—qimmatli qogʻozlar savdosini amalga oshiradigan birja. "T."r.f.b.1994 y. 8 aprelda tashkil etilgan. Uning faoliyati respublikada amalga oshirilayotgan islohotlar va xususiylashtarilgan davlat korxonalari negizida ochiq aksiyadorlik jamiyatlarini tashkil qilish siyosati bilan uzviy bogʻliq. Oʻzbekiston iqtisodiyotida pul tushumlari qayta taqsimlanishining yangi tizimi hisoblanadi. Birjaning barcha viloyatlarda filiallari va 84ta brokerlik idorasi bor(2004).1994 yilda qimmatli qogʻozlar birja savdolari yillik aylanmasi 30mln. soʻmni,1996 yilda 2,8 mlrd.soʻmni tashkil etdi, jahon standartlariga mos birja standarti qabul qilindi. 1998 yilda savdolar hajmi 3,5 mlrd. Soʻmga yetdi, listing tartibi qabul qilindi, "Buxoroteks"aksiyadorlik jamiyati Oʻzbekistonning birinchi listing korxonasi sifatida qayd etildi, shuningdek,"Buxoroteks","Paxtabank", "Oʻzsanoatqurilishbank", "Oʻzbekiston metallurgiya kombinati“ va "Gʻallabank“ aksiyadorlik jamiyatlari rasmiy birja roʻyxatiga kiritildi.1999 yilda chet el investorlariga erkin muomaladagi valyutaga aksiyalar sotish savdo maydonchasi ish boshladi.
2003yilda qimmatli qogʻozlar bilan operatsiyalarni amalga oshirish boʻyicha yillik aylanma hajmi 35,7 mlrd. soʻmni tashkil qildi, erkin muomaladagi valyutaga 8,3 mln. AQSH dollari miqdorida aksiyalar savdosi amalga oshirildi.2003yilda uning savdo maydonlarida1617ta aksiyadorlik jamiyatlarining aksiyalari bilan6933ta bitim va10ta emitentning korporativ obligatsiyalari boʻyicha bitimlar amalga oshirildi,shuningdek, umumiy hajmi32,1 mlrd. soʻmlik 30,9 mln. dona aksiyalari sotildi
Nyu-York fond birjasining kapitalizatsiyasi 20 trillion dollarni tashkil etib, bu ko‘rsatkich bo‘yicha eng yirik birja hisoblanadi. Keyingi o‘rinni yetti trillion dollar bilan NASDAQ egallab turibdi. Uchinchi qatordan joy olgan London fond birjasining kapitalizatsiya miqdori olti trillion dollarni tashkil qiladi.
New York fond birjasi (NYSE) — Nyu-York shahrining Quyi Manhattan moliya hududida joylashgan Amerika fond birjasi. Birja 2018-yil fevral holatiga koʻra, kompaniyalarining bozor kapitallashuvi boʻyicha 30,1 trillion AQSh dollarini tashkil etgan holda dunyodagi eng yirik fond birjasi hisoblanadi.
1817 yil 8 martda AQShda dunyodagi eng yirik Amerika birjasi Nyu -York fond birjasi (NYSE) tashkil etildi. Dow -Jones sanoat indeksi fond birjasida NYSE Composite va NYSE ARCA Tech 100 indekslari bilan bir qatorda aniqlanadi va iqtisodiy o'sish yoki pasayishning global tendentsiyasi kim tashabbuskorga bog'liq.
NASDAQ Amerika qimmatli qog'ozlar dilerlari milliy assotsiatsiyasining avtomatlashtirilgan kotirovka xizmat birjasi bo'lib, yuqori texnologiyali kompaniya. Birja egasi Amerikaning NASDAQ OMX Group kompaniyasi hisoblanadi. NASDAQdan tashqari kompaniya 8 ta Yevropa birjasiga ham egalik qiladi.
1971 yil 8 fevralda tashkil etilgan. Bu nom birjaga asos solgan kotirovkalarni olishning avtomatik tizimidan kelib chiqqan. Ayni paytda NASDAQ da 3200 dan ortiq kompaniyalar savdo qilmoqda. 1938 yilda AQSH Kongressi Maloni qonuni deb nomlangan hujjatni qabul qildi. Ushbu akt hech qanday birja a'zosi bo'lmagan barcha brokerlarni (birja a'zolari bo'lgan brokerlardan sezilarli darajada ko'proq) birjadan tashqari bozorni tartibga solish uchun mas'ul bo'lgan o'zini o'zi tartibga soluvchi tashkilotga (SRO) qo'shilishga majbur qildi. Keyingi yili bunday SRO tashkil etildi. U Qimmatli qog'ozlar dilerlari milliy assotsiatsiyasi (NASDAQ) deb nomlandi. NASDAQ quyidagilarga majbur edi: