Enfeksiyon hastalıklarında koagülopati
YBÜ’nde yatan sepsisli hastalarda trombo-
sitopeni sıklığı >%65’tir. Trombosit üretiminin
baskılanması (TNF- ve IL-6 ile trombopoetin
artar), periferde trombosit tüketiminin artması,
trombositlerin dalak ya da endotelyal yüzeylerde
sekestrasyonu, hemofagositoz ve immün fenomen-
yoğunluğu ile orantılı olarak, hafif-orta karaciğer
hastalığında, FVII sentezinin azalmasına bağlı ola-
rak, PT/INR’de hafifçe uzama olabilir; ileri karaci-
ğer hastalığında FII, FIX, FX eksikliği gelişir, onları
fibrinojen ve FV izler. FVIII seviyeleri tipik olarak
ve sıklıkla ciddi karaciğer hastalığında bile koru-
nur. Safra tuzlarının enterohepatik dolaşımındaki
yetersizlik ve malabsorbsiyona bağlı olarak gelişen
K vitamini eksikliği, pıhtılaşma faktörlerinin sentez
eksikliğine katkıda bulunabilir. Karaciğer hastalığı
olan hastaların %60-70’inde fibrinojenin glikozi-
lasyonundaki bozukluk, disfibrinojenemiye neden
olur. Disfibrinojenemide PT/INR ve aPTT hafifçe
uzamasına karşılık Trombin Zamanı (TT) orantısız
bir biçimde uzamıştır.
Trombositopeni sirozlu hastaların >%65’inde
görülür; nadiren 30-40.000/mm
3
’ün altına düşer,
tek başına trombositopeniden kaynaklanan spon-
tan kanamalar sık değildir. Trombositopeni hem
hipersplenizm, hem de trombopoetinin karaciğer
sentezinin azalması nedeniyledir. Etanol toksisitesi
ve folat eksiklikleri de direkt olarak megakaryosit
yapımını azaltabilir. von Willebrand faktör seviyele-
ri yüksek olmasına rağmen, çeşitli mekanizmalarla
trombosit disfonksiyonu gelişebilir.
İleri karaciğer hastalığında endojen fibrinoliz
inhibitörlerinin (-2 antiplazmin, TAFI) sentezi-
nin azalması ve/veya plazminojen aktivatörlerinin
hepatik klirensindeki azalmaya bağlı olarak oluşan
hiperfibrinoliz de sıktır.
Ağır-dekompanse karaciğer hastalığında ve
hemostaz testlerinin belirgin bozuk olduğu hasta-
larda kanama riski artmıştır ve yaşamı korumaya
yönelik işlemler dışında cerrahiden sakınılmalıdır.
Daha az ciddi karaciğer hastalarında hemostazın
değerlendirilmesinde PT/INR ve aPTT, K vitamini
eksikliği ve pıhtılaşma faktörlerinin sentez eksik-
liğinin iyi bir belirteci olabilir; fakat, kanama
riskinin kötü belirleyicileridir. Birkaç çalışmada
karaciğer biyopsisini takiben kanamanın belir-
lenmesinde PT/INR ve aPTT’nin yetersiz olduğu
gösterilmiştir. INR değeri 1,3 ile 2,0 arasında olan
hastalarda FII, FV ve FVII seviyelerinin hemostazı
sağlamaya yetecek ölçüde olduğu gösterilmiştir.
Karaciğer hastalığı olduğu bilinen bir hasta cerra-
hiye hazırlanırken trombosit sayısı ve fonksiyonları
açısından da değerlendirilmelidir. Disfibrinojene-
miyi değerlendirmek için trombin zamanına bakıl-
malıdır. Fibrinojen/fibrin yıkım ürünleri, D-dimer,
Euglobulin pıhtı erime zamanı DIC ya da akselere
fibrinolizi değerlendirmede faydalı olabilir. Fibrino-
|