Zbekiston respublikasi

 
 
2.3.10-rasm. Avtomobil xavfsizlik podushkasi. 
1 - xavfsizlk kamarini tarang tortish qurilmasi; 2 – yo`lovchi uchun xavfsizlik 
podushkasi; 3 - haydovchi uchun xavfsizlik podushkasi; 4 - boshqarish bloki va markaziy 
datchik; 5 - ijrochi modul; 6 - inertsiya datchiklari. 

---

105 
 
 
2.3.11-rasm. Gazogeneratorning ishlash printsipi 
 
Asosiy tayanch so`z va iboralar 
Avtomobil; avtomobilni xavfsiz boshqarish tizimi (AVSM); avtiv va passiv 
xavfsizlik tizimi; tormozni antiblokirovkalash tizimi
(ABS); intellektual kruiz-
kontrol tizimi (ICCS); ob- havo datchigi; avtomobil xavfsizlik podushkasi 
(airbag) 
Asosiy tayanch tushunchalar 
* Avtomobil (yunon. 
autos
- o`zim va lot. 
mobilis
- harakatchan) o`z 
dvigateli bilan oson harakatlanadigan g'ildirakli yoki yarim gusenitsali relssiz 
transport mashinasidir. 
* Hozirgi vaqtda avtomobil ixtirochi-olimlarning asosiy maqsadi 
yo`l-transport
hodisalar
(YTH) ni 
kamaytiruvchi “aqlli” elektron qurilmalarni ishlab chiqarish hisoblanadi. 
Bu ishlarning natijasi - 
avtomobilni xavfsiz boshqarish tizimi (AXBT)
ning yaratilgani bo`ldi. 
Inglizchada (
AVSM -Advanced vehicle safety management
). 
* 
Avtomobilning aktiv xavfsizlik tizimi
(AAXT) –YTHni oldini olish va 
avtomobilning konstruktiv xossalariga bog`liq holda ular kelib chiqish sabablarini 

---

106 
yo`qotishga qaratilgan avtomobilning konstruktiv va ishlatish xususiyatlari 
yig`indisidir. Boshqacha qilib aytganda AAXT – avariya sodir bo`lish sabablarini 
yo`qotib, avtomobilni xavfsiz ishlatishga qaratilgan barcha tizimlari yig`indisidir. 
* 
Avtomobilning passiv xavfsizlik tizimi
– YTHsi ro`y berganda, haydovchi 
va passajirlarning shikastlanishidan himoyalashga qaratilgan avtomobilning 
konstruktiv va ishlatish xususiyatlari yig`indisidir.