statik yuklar (jigar rang), berilgan siljishlar (sariq rang) va dinamik ta’sirlarni (pushti rang) berishga mo‘ljallangan radio-tugmalar bor. Bu
tugmalar menyusi yuklanayotgan chekli elementlar turiga qarab
o‘zgaradi. Tugma bosilganda yuklar ko‘rsatkichlarini berishga
mo‘ljallangan muloqot oynasi chiqadi. Qo‘yilgan yuklar va ta’sirlar
82
Текущая нагрузка (joriy yuklar) deb ataluvchi ro‘yxatlar maydoniga
kiritiladi. Muloqot oynasida radio-tugmalarni ulash orqali yuklarning
yo‘nalishi va koordinata sistemalari ko‘rsatiladi. Muloqot oynasining
yuqori qismida grafik menyudan yuklarning ko‘rinishlari tanlanadi
(tugunga qo‘yilgan yuk, elementga bo‘lgan yuk, plastinaga, hajmiy
chekli elementlarga, superyuklar). So‘ngra Тип нагрузки (yuk turlari)
maydonida qo‘yilishi kerak bo‘lgan yuk yuk turlari grafik menyusidan
tanlanadi va ko‘rsatkichlari beriladi (5.14-rasm).
Tugunlarga sakkizta turdagi yuklarning qo‘yilishi nazarda tutilgan:
- Сосредоточенная сила(to‘plangan yuk).
- Сосредоточенный момент (to‘plangan moment).
- Заданное смещение (berilgan siljish).
- Заданный поворот (berilgan buralish).
- Трапециевидная нагрузка на группу узлов(tugun guruhlariga
trapetsiya ko‘rinishidagi yuklarni qo‘yish).
- Вес массы в узле (tugunga massa og‘irligini qo‘yish).
- Импульсивная (ударная) нагрузка (impuls (zarba) yuklarini
qo‘yish).
- Гармоническая нагрузка (garmonik yuklar).
Sterjen elementlariga quyidagi o‘nta turdagi yuklarni qo‘yish
nazarda tutilgan:
Сосредоточенная сила (to‘plangan kuch).
Раномерно -распределенная нагрузка (tekis taqsimlangan
yuk).
Сосредоточенный момент (to‘plangan moment).
Равномерно -распределенный момент (tekis taqsimlangan
moment).
Трапециевидная нагрузка (trapetsiyasimon yuk).
