Xadislarning insonni ma'naviy komillik sari yetaklovchi omil sifatidagi o‘rni



Yüklə 0,74 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə4/27
tarix10.05.2022
ölçüsü0,74 Mb.
#57422
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27
nadislarning insonni manaviy komillik sari yetaklovchi omil sifatidagi orni

Mavzuning  o‘rganilishi.  Mazkur  mavzuning  o‘rganilish  tarixiga  nazar 

tashlasak,  Sharqda  hadis  ilmi  va  uning  turli  masalalariga  doir  ko‘plab  maxsus 

asarlar  yaratilganligining  shohidi  bo‘lamiz.  Chunonchi,  Al-Hokim  an-

Naysoburiyning  «Ma’rifat  ulum  al-hadiys»,  «Al-Mustadrak  alas-Sahiyhayn»,  Ibn 

as-Salohning «Muqaddimat ibn as-Saloh» nomi bilan mashhur bo‘lgan «Ulum al-



 

hadiys»,  Al-Xatiyb  al-Bag‘dodiyning  «Al-Jomi’  li-odob  ash-shayx  vas-somi’», 



«Ar-Rihla  fi  talab  al-hadiys»,  Ibn  Qasiyrning  «Al-Bois  al-hasiys»  kabi 

tasnifotlarini keltirish mumkin. Evropalik olimlar esa hadis ilmi bilan asosan XIX 

asrdan shug‘ullana boshlaganlar. Mustaqilligimiz sharofati bilan Respublikamizda 

keyingi  yillarda  bu  borada  salmoqli  ishlar  amalga  oщirildi.  Olimu 

ulamolarimizning  sa’yi  harakatlari  bilan  Imom  al-Buxoriyning  «Al-Jomi’  as-

sahiyh» asari to‘rt jildda Toshkentda o‘zbek tilida chop etildi. Allomaning boshqa 

bir muhim asari «Al-Adab al-mufrad» («Odob durdonalari») ham bundan bir necha 

yil burun o‘zbek tilida nashr qilingan edi. 1974 yilda O‘rta Osiyo va Qozog‘iston 

musulmonlari  diniy  Bosh-qarmasining  tashabbusi  bilan  O‘zbekistonda  Imom  al-

Buxoriy  tavalludining  hijriy  hisobda  1200  yilligi,  shuningdek  1993  yil  oktyabr 

oyida  Samarqandda  «Imom  al-Buxoriyning  hayoti  va  davri»ga  bag‘ishlangan 

Xalqaro  anjuman  munosabati  bilan  matbuotda qator  maqolalar  e’lon qilingan  edi. 

1990 yili Imom at-Termiziyning tavalludiga 1200 yil to‘lishi munosabati bilan ham 

maqolalar  va  allomaning  «Ash-SHamoil  an-nabaviyya»  asari  o‘zbek  tilida,  Imom 

Muslim ibn al-Hajjoj haqida esa bir risola va mahalliy matbuotda bir necha maqola 

chop etilgan. 

Yuqorida zikr etilgan xayrli yumushlarni ado etishda Abdug‘ani Abdullayev, 

Abdulaziz Mansur, Xoja Baxtiyor Nabixon o‘g‘li, Rahmatulloh Qori Qosim o‘g‘li, 

Ne’matulloh  Ibrohim,  SHamsuddin  Boboxonov,  Ubaydul-la  Uvatov  kabi  olimu 

ulamolarning  xizmatlarini  alohida  ta’kidlash  zarur.  Lekin  mazkur  maqola  va 

nashrlar  mualliflari  o‘z  oldiga  Imom  al-Buxoriy,  Imom  Muslim,  Imom  at-

Termiziyning  hayoti  va  ijodiy  merosini  qiyosiy  o‘rganishni  maqsad  qilib 

qo‘ymagandilar.  Ushbu  mavzuni  yoritishda  mazkur  nashrlardan  hamda  As-

Sam’oniyning «Kitob al-ansob», Tojuddin as-Subkiyning «Ta-baqot ash-shofiiyya 

al-kubro»,  Al-Xatib  al-Bag‘dodiyning  «Ta’rix  Bag‘dod»,  SHamsuddin  az-

Zahabiyning  «Tazkirat  al-huffoz»,  «Miyzon  al-i’tidol  fi  naqd  ar-rijol»,  Ibn 

Xallikonning  «Vafoyot  al-a’yon»,  Ibn  al-Javziyning  «Al-Muntazam»,  Ibn  al-

Qiftiyning  «Inboh  ar-ruvot»,  Ibn  Hajar  al-Asqaloniyning  «Muqaddimat  al-fath» 




 

kabi  tarixiy  asarlaridan,  arab  mualliflarining  so‘nggi  yillarda  nashr  etilgan  qator 



kitoblaridan keng foydalanildi. 


Yüklə 0,74 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin