Xalq ijodiyoti

etish va ularni davlat ro’yxatiga olish ............................................................ 11 
II BOB. Kredit operatsiyalari hisobi ............................................................... 18 
2.1
 
Kredit operatsiyalari va ularni hisobini 
yuritish tartibi .................................................................................................... 18 
2.2
 
Uzоq muddatli kreditlash оperatsiyalarining rasmiylashtirilishi va 
hisobi ................................................................................................................... 25 
2.3
 
Tijоrаt bаnklаrining pаssiv оpеrаtsiyalаri .............................................. 28 
XULOSA ........................................................................................................... 32 
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YHATI .................................... 35 

---

3 
Reja: 
I.
 
Kirish 
II.
 
Asosiy qism
1.
Madaniyat va san`at muassasalarida hisob kitoblar 
2.
Kredit operatsiyalari hisobi 
3.
Tijоrаt bаnklаrining pаssiv оpеrаtsiyalаri 
III.
 
Xulosa 
IV.
 
Foydalanilgan adabiyotlar 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

4 
KIRISH 
 
Kurs ishi mavzusining dolzarbligi, 
O`zbekistonda madaniyat va sanʼat 
sohasida so`nggi yillarda olib borilayotga islohotlar buning yaqqol dalilidir. 
Madaniyat va sanʼat maʼnaviyatning o‘ziga xos ko‘zgusi, xalqning maʼnaviy 
qudratini ko‘rsatuvchi mezondir. Uzoq yillar davomida bu sohada 
ishbilarmonlik, tadbirkorlik faoliyati, mulkchilikka bo‘lgan erkin qarashlar 
man etilgan edi. Moddiy boyliklar singari madaniy boyliklar ham inson 
mehnati natijasida yaratiladi.
1
Maʼlumki, har qanday jamiyatning ravnaq topishida unda mehnat 
qilayotgan kishilarning iqtisodiy-madaniy saviyasi, malakali kadr yetkazib 
beradigan o‘quv yurtlarining o‘rni muhim ahamiyatga molikdir. Bugun 
O‘zbekistonda davlat islohotlarining jadal borishida, taʼlim tizimining 
izchilligi hamda samaradorligi, professor-o‘qituvchilarning faoliyati naqadar 
muhim ahamiyat kasb etayotganligini tasavvur etish qiyin emas. Binobarin, 
respublikamiz xalq xo‘jaligida amalga oshirilayotgan ulkan bunyodkorlik 
ishlari bevosita taʼlim tizimi tomonidan tayyorlangan kadrlarning mehnat 
mahsuli desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Biroq, mamlakatimizda bugun hamma 
narsa — jamiyat bazisi ham, ularning ustqurmalari ham tubdan o‘zgarishi, o‘z 
navbatida, yoshlarni kelajakka tayyorlashda muayyan darajada iqtisodiy 
bilimlar egasi bo‘lishni taqozo etadi. Ayni paytda bu jamiyatning maʼnaviyat 
va madaniyat tizimi oldiga qo‘ygan ijtimoiy talabi va buyurtmasi hamdir. Shu 
maʼnoda, madaniyatda menejment va iqtisod asoslarini o‘rganish quyidagi 
omillarga binoan dolzarbdir: birinchidan, jamiyatda kechayotgan madaniy- 
iqtisodiy o‘zgarishlar asosida madaniyat xodimlarining kasbiy vazifalarni 
samarali hal etishdagi iqtisodiy savodxonligi va madaniyatlilik darajasini 
1
A. Ro‘zmetov, Madaniyatda menejment va iqtisodiyot asoslari‖ Toshkent "O‘qituvchi" 2022 yil. 

---

5 
oshirish; ikkinchidan, bozor munosabatlarini hisobga olgan holda tanlagan 
mutaxassisliklari bo‘yicha iqtisodning qonun-tamoyillari asosida nazariy va 
amaliy bilimlar olgan kadrlarni tarkib toptirib, ularni mustaqil faoliyatga 
tayyorlash; uchinchidan, madaniyat, sanʼat sohasi mehnatini bozor 
munosabatlariga muvofiq tashkil etish va undan foydalanishning ijtimoiy- 
iqtisodiy asoslarini vujudga keltirishdan iboratdir. 
Zаmоnаviy bоzоr iqtisоdiyoti shаrоitdа tоvаr ishlаb chiqаrish vа 
аyirbоshlаsh munоsаbаtlаri pul, krеdit vа bаnklаrning ishtirоkisiz аmаlgа 
оshmаsligi bаrchаmizgа mа‘lum. Shuningdеk, bоzоr iqtisоdiyoti shаrоitidа 
hаr qаndаy fаоliyatning аsоsiy mаqsаdi fоydа оlishgа qаrаtil- gаn bo‘lib, 
ushbu fаоliyatning аsоsini hаm pul, krеdit vа bаnk tizimi bi- lаn bоg‘liq qаtоr 
munоsаbаtlаr tаshkil etаdi. Bu o‘z-o‘zidаn, kеyingi yillаrdа, mаmlаkаtimiz 
o‘quv yurtlаridа iqtisоdchi mutахаssislаrni tаyyorlаshdа «Pul, krеdit vа 
bаnklаr» kursining аhаmiyatini kеskin оshirmоqdа. Shunigdek keyinggi 
yillarda O`zbekistonda kredit tizimiga ham alohida e`tabor berilmoqda. 
Krеditning iqtisоdiy kаtеgоriya sifаtidа vujudgа kеlish sаbаblаri, uning 
shаkllаri vа turlаri o‘rgаnilgаn. Shuningdеk, krеditning iqtisоdiyotdа tutgаn 
o‘rni vа milliy iqtisоdiyotni rivоjlаntirishdаgi аhаmiyati аlоhidа o`rin olgan. 
Tijorat banklar tomonidan kredit berish yanada kengiyib bormoqda. 
Ular davr taraqqiyoti bilan shahdam qadam tashlash maqsadida hamda 
raqobat kurashiga bardosh bera olishda o‘z hizmat turlarini ko‘paytirishlari va 
rivojlantirishlari shart. Bu o‘z navbatida tijorat banklari xususiy kapitalining 
milliy va halqaro standartlar darajasiga yaqinlashtirish bo‘yicha ilmiy hamda 
amaliy ahamiyatga ega bo‘lgan tadqiqotlar olib borilishini taqazo 
etmoqda. Kredit operatsiyalarini amalga oshirishda muammoli kreditlarning 
yuzaga kelishi, ularning buxgalteriya hisobini xalqaro standartlari talablari 
asosida tartibga solishni zaruriyat qilib qo‘ymoqda. Ushbu zaruriyatdan kelib 
chiqib, tijorat banklarida kreditlar bo‘yicha to‘lash va ehtimoliy yo‘qotishlar 
zahiralarini jarayolari hisobini takomillashtirish dolzarb masalalardan biri 

---

6 
hisoblanadi.
2