Xirurgik kasalliklar


Etiologiyasi va patogenezi



Yüklə 10,99 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə118/363
tarix02.01.2022
ölçüsü10,99 Mb.
#1636
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   363
Etiologiyasi va patogenezi. Braxiotsefal arteriyalar tutilib qolishni keltirib 

chiqaradigan etiologik omillar bir necha guruxlarga bo’linishi mumkin: 

1. Arteriyalarning obliteratsiya qiladigan kasalliklari: 

- ateroskleroz; 

- nospetsifik aorto-arteriit; 

- obliteratsiyalovchi trombangit; 

- chakka arteriiti. 

2.  Aorta  ravog’i  anevrizmalari  braxiotsefal  arteriyalarning  ikkilamchi 

torayishi bilan: 



 

179 


- aterosklerotik; 

- zaxmli; 

- qatlamlanadigan anevrizmalar. 

3. Aorta ravog’i tarmoqlarining rivojlanish nuqsonlari: 

- arteriyalarning patologik egri-bugriligi, og’izning surilish nuqsonlari; 

-  arteriyalarning  patologik  egri-bugriligi,  qovuzloqlar  hosil  qilish  va 

angulyatsiyasi; 

- aorta ravog’i tarmoklari nuqsonlari. 

4. Arteriyalar kompressiyasining ekstravazal omillari. Ateroskleroz ishemik 

sindromning  eng  ko’p  sababchisi  hisoblanadi,  bemorlarning  taxminan  2/3 

qismida  aterosklerotik  kelib  chiqadigan  braxiotsefal  arteriyalarning  zararlanishi 

bo’ladi.  Erkaklar  ayollarga  nisbatan  4  baravar  ko’proq  zararlanadi. 

Aterosklerozning  muhim  xususiyati  shundaki,  bosh  miyaning  kalla  suyagidan 

tashqaridagi  arteriyalarining  zararlanishi  intrakranial  arteriyalarga  qaraganda  5 

marta ko’proq uchraydi. 

Uyqu  arteriyasi  bifurkatsiyasi  va  ichki  uyqu  arteriyasining  boshlang’ich 

segmenti  aterosklerotik  pilakcha  rivojlanadigan  joy  hisoblanadi.  Ikkala  uyqu 

arteriyasi bir xilda ko’p zararlanadi. Aksariyat patologik jarayonga o’mrov osti 

arteriyalari  ham  qo’shiladi,  bunda  chap  arteriyasi  o’ng  arteriyasiga  nisbatan  3 

baravar ko’proq zararlanadi. Ko’pincha bemorlarda aorta ravog’i tarmoqlarining 

ko’p sonli zararlanishlari aniqlanadi. 

Nospetsifik  aorto-arteriit  braxiotsefal  tomirlar  zararlanishining  sabablari 

orasida  ikkinchi  o’rinda  turadi.  Aorto-arteriit  uchun  stenozlangan  qismning 

birmuncha uzunligi xos. Aorto-arteriitning taxminan 75% hillarida aorta ravog’i 

tarmoqlarining  ko’p  sonli  zararlanishlari  kuzatiladi.  Bu  kasallik  bilan  aksariyat 

30-40 yoshdagi odamlar, ko’proq ayollar (4:1) kasallanadilar. 

Braxiotsefal  tomirlarning  normal  o’tkazuvchanligini  buzadigan  uchinchi 

sabab  –  ekstravazal  kompressiya  hisoblanadi.  Umurtqa  arteriyasi  og’zi 

surilganda,  buralganda  yoki  oldingi  zinapoyasimon  muskul  bilan  bosilganda 

(umurtqa  arteriyasi  anomal  chiqqanda)  umurtqa  arteriyasi  bo’ylab  qon  oqimi 




 

180 


kamayishi  mumkin.  Umurtqa  arteriyalarining  suyak  kanalida  stenozlanishi 

bo’yin osteoxondrozi rivojlanganda, osteofitlar, o’smalar tomonidan bosilganda 

ro’y berishi mumkin. 

Braxiotsefal  arteriyalarning  patologik  egri-bugriligi  arteriyaning  uzayishi 

va  keskin  diviatsiyasi,  shu  joylarda  buralish  va  o’tkazuvchanlik  buzilishi  sodir 

bo’lishi  bilan  ta’riflanadi.  Qon  oqimi  izdan  chiqishiga  olib  keladigan  boshqa 

kasalliklar  orasida  kamdan-kam  uchraydigan  zaxm  arteriitini  qayd  qilib  o’tish 

kerak.  Miya  qon  aylanishining  buzilishlari  yuqori  arterial  gipertenziya  fonida 

rivojlana oladigan ichki uyqu arteriyasi anevrizmasiga bog’liq bo’lishi mumkin. 


Yüklə 10,99 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   363




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin