Xirurgik kasalliklar

Talassemiya.  (O’rta  er  dengizi  anemiyasi,  kuli  anemiyasi).  Kasallik 

negizini gemoglobin peptid zanjirlari tuzilishidagi genetik buzilishlar natijasida 

to’la  qimmatli  bo’lmagan  eritrotsitlar  ishlab  chiqarilishi  tashkil  qiladi. 

Kasallikning 

engil 

turlari 

simptomlarsiz 

kechadi 

va 

gematologik 

tekshirishdagina  topilishi  mumkin.  Kasalakning  og’ir  turlari  teri  qoplamining 

sarg’imtir  tus  olishi,  kalla  suyagi  tuzilishidagi  yaqqol  buzilishlar  (boshning 

kattaligi,  jag’larning  kuchli  rivojlanganligi,  burun  ildizining  ichiga  tortilgani) 

bilan  yuzaga  chiqadi.  Aksariyat  bemorlar,  tez-tez  infektsion  kasalliklarga 

---

 

526 

chalinib  turishlarini  qayd  etadilar.  Tekshirishda  jigar  va  taloq  o’lchamlarining 

kattalashgani  aniqlanadi.  Gematologik  tekshirishda  o’ziga  xos  «nishon» 

xujayralar  topiladi,  eritrotsitlarning  osmotik  rezistentligining  ortganligi  ma’lum 

bo’ladi.  Trombotsitlar  miqdori  normal  bo’lgani  holda,  qonda  leykotsitlar  va 

retikulotsitlarning  miqdorining  ko’payganligini  qayd  qiladilar.  Qon  billirubini 

normadan bir muncha yuqori, zardobdagi temir kontsentratsiyasi ancha oshgan. 

O’t  toshlari  25%  bemorlarda  paydo  bo’ladi.  Talassemiyada  splenektomiya 

palliativ  operatsiya  hisoblanib,  zarur  bo’lgan  gemotransfuziyalar  miqdorini 

kamaytirishga  va  juda  kattalashib  ketgan  taloq  bilan  bog’liq  bo’lgan 

noqulayliklarni tugatishga imkon beradi.