Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

4.7.3. Qishloq xo'jaligi, o'rmonxo’jaligi va baliqchilik
Xorvatiya qishloq xo'jaligi umumiy yerlarining to'rtdan bir qismini egallaydi 
va mamlakat yalpi ichki mahsulotining o'ndan bir qism hissasiga to'g'ri keladi. 
Qishloq xo'jaligining ko'pchiligi xususiy fermerliklarga ajratilgan bo‘lib juda ko'p 
yer maydinlari foydali qazilmalar uchun juda boy hudud hisoblanadi. Qishloq 
xo'jaligi mahsulotlari, ayniqsa, Bosniya va Gertsegovina, Italiya, Sloveniya va 
Serbiya kabi mamlakatlarga eksport qilinmoqda. Slavonya eng samarali qishloq 
xo'jaligi mintaqasi hisoblanadi. Bu hudud katta yer maydonlari bilan ajralib 
turadigan dehqonchilikning zamoaviy sarmoya asosidagi loyihalari amaliyotga 
tadbiq etilib tashqi bozorga yo'naltirilgan joylar hisoblanadi. Oldin ijtimoiy mulk 
357
 https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/crt.html 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 561 - 
ostida 
bo'lgan 
yerlarning 
aksariyati 
Xorvatiya 
hukumati 
tomonidan 
milliylashtirilgan bo‘li fermerlarga yangicha innovatsion Yevropa sifat nazorati 
tizimiga mos keluvchi shartlar asosida ijaraga berildi. Mintaqaning asosiy ekinlari 
shakar lavlagi, makkajo'xori, bug'doy, kartoshka, arpa, soya, kungaboqar va tamaki 
hisoblanadi. Yormalar, javdar, guruch, loviya, no'xat ham kata miqdorda 
yetishtiriladi. Qoramol va parrandachilik mintaqa iqtisodiyoti uchun juda muhim 
ahamiyat kasb etadi. Asalarichilik va ipak qurti yetishtirish esa o‘ziga xos 
xususiyatga ega hisoblanadi. Para-Pannon mintaqasining g'arbiy qismida joylashgan 
tepaliklar kichik bog'ichlar, aralash yaylovlar va umuman past rentabellik xususiyati 
bilan ajralib turadi. Yetishtiriladigan mevalarga esa olxo'ri, olma, armut, nordon 
gilos, shirin gilos, shaftoli va o'riklarni o'z ichiga oladi. Uzumchilik va chorvachilik
qishloq xo'jalik kasb-hunarlari orasida keng qamrovli faoliyat hisoblanadi
358
. 
Markaziy tog' tizmalar qishloq xo'jaligi uchun eng samarasiz yer va iqlimi o'z 
ichiga oladi. Biroq, yaylovlarning katta hududlari qo'y va qoramol boqishga 
ajratilgan. Istria va Dalmatiya orollari, Adriatik qirg'og'i toshloq tuproq va uzoq 
muddatli qurg'oqchilikka ega bo'lib, kichik ekin maydonlari va kam ta'minlangan 
yaylovlar bilan ajralib turadi. Qo'y va echkilar, uzum, zaytun, bodom, anjir, 
mandarin va boshqa O'rta yer dengizi mevalari hamda sabzavotlari bu mintaqaning 
qishloq xo'jaligini yanada boyitadi. Xorvatiyaning yirik o'rmonlari mamlakatning 
beshdan ikki qismini qamrab olgan bo'lib, yog'och va paxta sanoatining asosini 
tashkil etadi.
Baliq va dengiz mahsulotlari, Adriatik qirg'og'idagi tijoratdan yig'ib olinadi. 
Dengizda baliq zaxiralari XX asrning oxiri va 21 asr boshlarida qisqargan bo'lsada
baliq ovining aksariyati kichik yog'li baliqlar (masalan, anchivlar va pichoqlar) o'z 
ichiga oladi. Ularning deyarli mahalliy hududlarda iste'mol qilinadi.Hozirgi kunda 
yogilsiz baliqlarga yoki oq baliqlarga (masalan, levreklarga) bo'lgan talab tobora 
oshib borishi sababli mamlakat aynan baliqchilik fermalariga uzoq muddatli 
imtiyozlar ajratgan holda xalqaro hamkorliklar ham yo‘lga qo‘yilgan. 
358
 
 https://www.britannica.com/place/croatioa/Agriculture-forestry-and-fishing 

---