Xorijiy mamlakatlar iqtisodiyoti

4.2.2. Iqtisodiy rivojlanish tarixi 
Ikkinchi jahon urushidan oldin Vengriya iqtisodiyoti asosan qishloq xo'jaligi 
va kichik ishlab chiqarishga yo'naltirilgan edi. Vengriyaning Yevropadagi strategik 
pozitsiyasi va tabiiy resurslarning nisbatan yuqori bo'lmaganligi ham tashqi savdoga 
278
 https://www.wto.org/english/thewto_e/countries_e/hungary_e.htm 
279
 http://www.nationsencyclopedia.com/economies/europe/hungary -overview-of-economy.html 

---

XORIJIY MAMLAKATLAR IQTISODIYOTI
- 449 - 
an'anaviy bog'liqlikni keltirib chiqardi. Misol uchun, uning eng yirik avtomobil 
ishlab chiqaruvchi Magomobil (Magosix ishlab chiqaruvchisi) bir necha ming 
birlikda mahsulot ishlab chiqargan. 1920-yillarning boshida to'qimachilik sanoati 
jadal rivojlana boshladi va 1928-yil Vengriyaning tashqi savdosida eng muhim 
sanoatga aylandi. Shu yili to'qimachilik mahsulotlarini eksport qilish qiymati 60 
million pengosni tashkil etdi. MAVAG kabi kompaniyalar lokomotivlarni Hindiston 
va Janubiy Amerikaga bozorlariga o‘z tovarlarini eksport qila boshladilar. Vengriya 
sobiq Sharqiy Blokning eng liberal va iqtisodiy jihatdan rivojlangan iqtisodlaridan 
biri 
bo'lganiga 
qaramasdan, 
qishloq 
xo'jaligi 
va 
sanoat 
1970 yillarda 
investitsiyalarning yetishmasligi bilan rivojlana olmadi
280
.
Vengriyaning tashqi qarzi 1973 yildagi 1 milliard dollardan 15 milliard 
dollargacha oshib ketdi. 1993 yilda asosan iste'mol subsidiyalari va zarar ko'rib 
ishlaydigan 
davlat 
korxonalari 
hisobiga to'g'ri keldi. Vengriya iqtisodiy 
qiyinchiliklarga qaramasdan, qo'shma korxonalar faoliyati to‘g‘risida qonunini 
qabul qilish, daromad solig'ini o'rnatish va Xalqaro valyuta jamg'armasi (XVF) va 
Jahon bankiga qo'shilish yo'li bilan yanada liberallashishni davom ettirishni afzal 
ko'rdi. 1988 yilga kelib, Vengriya ikki bosqichli bank tizimini ishlab chiqdi va 
bozorga yo'naltirilgan islohotlarni amalga oshirishga yo'l ochib berdi. 
Yevropa Komissiyasi 2012 yil 17 yanvar kuni Vengriyaga qarshi yuridik 
jarayonlarni boshladi. Ushbu tartiblar Vengriyaning markaziy bank qonuni, sudyalar 
va prokurorlar uchun pensiya yoshi va ma'lumotlarni himoya qilish idorasining 
mustaqilligi bilan bog'liq faoliyatlarni isloh qilinishin italab qildi.