Yardılamaq, kömək ləmək

 
Sarı 
: > zarı > zər. ağla qırmızının ortası, 
körən, bur 
Sarqamaq
14
: sallamaq. iilləmək, ilməkləmək, 
yapışdırmaq. 
Sarqon:
 sarqun, yaraş, uyqun, ərikli, razı, istəkli, 
açağızlı
13:
 ağzı açıq, yerkli. bu paltar sənə çok 
sarqun.
 
Sarqın
: üsdü sazlarla ( qamış) örtülü bataqlıq. 
Sarqıt   : sallaq, artıq, qalıntı. 
Sarıq 
: sarınc
 
Sarıqmaq
: qurumaq, çalıqmaq
8
,\ dammaq, axmaq
 
Sarımboz
: ağımtıl sarı
 
Sarısmak
: sarsılmak, zəlzələ
 
Sarıt
ka
 
: (dolan)bəzirgan, gəzirgan.
 
Sarkan 
: su kimi axan
 
Sarkık 
: arkaqay, hər yana çıkıntılı yer\ sarkık 
buynuzlu: arkaqay müyüz
 
Sarkmaq
: nazlanmaq
 
Sarqı 
: sarılan şey.
 
Sarqış 
: sarımtıl.
 
Sarlak
3
 
: çatrat
7
: şatır
4
(çatır), çətir
9
, çardak
6.8
, 
çatı
1,
 çatılmış neçə şeydən oluşan örtü, dam
2,
 
üçək, öqüzə
9
, səqf
 
Sarlı 
: ətli, bərk, davamlı.
 
Sarma 
: tapşırıq, sarğıt.
 
Sarmaq
: çalmaq, vurmaq, döymək, ititmək, sütmək 
(boya), atmaq, boyamaq, yaylamaq, aylamaq, 
dolamaq, süpürmək, qatmaq, 
qapamaq, 
 
qarışdırmaq, yerə yıxmaq, basmaq, əzmək, 
dağıtmaq, xəbər vermək.
 
Sarmaq
: gürşatmaq, çevrələmək, məhasirə etmək.
 
Sarp 
: dik, yalman, güc, çətin\ sarp qayalar\ 
sarpa sarılmaq: çok çətinləşmək, çətinləşmək. 
Sarp 
: çarp, çarpıq. 
Sarplıq
14
: çətinlik, dağ-daşlıq, 
 
Sarsak
: qızıl ağız, səfehləyən
 
Sarsılmayan
: qacı baş
5
, qacar baş, qaçar baş, 
gəvşəməyən, enmiyən.
 
Sarsιk
8
 
: davamsιz, nazik, qalιnsιz.
 
Sarι 
: < sır: boya. acarlιk, sanιlık (sarιsι 
gedmək: könəlmək)
 
Sarιmaq
: oramaq, danqamaq, dolamaq, aylamaq 
bağlamaq, fırlamaq, fırlatmaq, döndərmək\ alnı 
Sarkanaq:  sarkınaq, sarkık (sallanaq), damlayan\ 
ğəbğəb 
Sarkıt
 
: sarkı, damlayan, damlayarak qalan, asılı 
qalan, asılı duran 
Sarkmaq:
 bu sav sallanmağı, düşməui, enməyi, axışı 
göstərir. damlamaq, qısqanmaq, çəkəməmək  
Sarkıtmaq
: axdırıb çıxatmaq, damlatmaq\ sarkışmaq: 
çox damlamaq. 
Sarkıntı
 
: sıyrıntı, qabda qalan qalıntı. danqalı: alnı 
bağlı.
 
Sasan
3
 
: < çeçen
3
, çəçən
7
: aşıq, ozan.
 
Sasık 
: kəsif.
 
Saslak 
: anğra, sarang
9
, yüngül kəllə
8 
Sarsımış
: 
< sarkmaq, sallanmaq ) bürükmüş, 
pürsümüş. 
Sat
3
 
: çat, bucaq, qüşə, çat
7
, künc, bürçük
6
, 
burış
4
, burc
5
, bulunq, poçmək, cünğk.
 
Satan 
: < çatan 
= 
çatal. ayağın çatalba çənli 
uzunluğu. iki ayağın arası\ satanlaq: uzun 
satanlı.
 
Sataşmaq
: < çataşmaq, 
satğaşmaq, 
ocrəşmək, 
tapışmaq, görüşmək, yoluğuv, kəzdəşüv, 
osrav
3
, buluşmaq, görüşmək, raslaşmaq, 
sarkamaq, sarılmaq.
 
Sataşmaq: yo
luqmaq, sirayət.
 
Satık
9
 
: satış, ticarət, alışveriş. 
Satğaşturmaq
14
: sataştırmaq, ulaştırmaq, 
yapışdırmaq. 
Saut
15
 
: yaraq\ sautlı: silahlı\ sautlan: silahlan.
 
Sav     : <> çap 
ad - çap\
 adı - çapı
 yayıldı
10
: 
ünü yayıldı.  
Sav   : xeyir. 
 
Sav saklamaq
: örtüb basırmaq.
 
Sava buqi
: gizləyən yer.
 
Savak 
: su yayım düzəni (abyarı sistimi). 

 
sözün özü 
 
 
149
dəgirman suvunu başqa yola ; dışarı çıxartan ; 
axıdan ; qurtaran baca ; oyuq ; yol, savan, 
savacaq, suyun bölüşdürən yeri (dəyirmanın 
savağı)
 
Savan
  : savacaq, savak.
 
Savacaq
: savan, savak.
 
Savamaq
: savumaq. səs çıxarmaq.
 
Savaşmaq
: < sav + aş: qarşılıklı ; üz üzə ; bir birini 
savmaq, vurmaq; qovmaq, dalaşmaq,
 qapamaq, 
qalıtışmaq
14,
 vuruşmaq. çarpışmaq. 
Savatlı 
: alışta, alısta, bəslənmiş.
 
Savçı 
: savaçı, elçi, rabit, qovuşdurucu, bitirən, 
müştücü, xəbərçi. 
Savaçı
: savvçı. 
Savı  
: çaqu
9
, çavı, qəzetə, jurnal
 
Savı  
: çaqu
9
, çavı, qəzetə, Jurnal.: 
Savıqəylik
4
: öngörüşlük, aldakçı, (pişbini)
 
Savıqlamaq
: < sav. sandıraqlamaq, sandıraq. 
sarsaklamaq.
 
Savırmaq
: soğumaq.
 
Savıt
4
 
: kasa. ıdış.
 
Savla 
: sala, salğı, görgəriş, yol, gəngəş, 
məsləhət, uğur.
 
Savmaq 
: bırakmaq, soymaq, qoparmaq, 
soğutmaq, qorumak, rədd etmək. 
 
Savsa 
: yavaş, ağır
 
Savsaklamaq
: < sav. savmaq, savsıramaq, 
dolandırmaq, bulandırmaq, sallamaq, baş 
dolandırmaq, mə'təl eləmək
. 
Savsaklamaq:
 sayaklamaq.
 
Savuklamaq
14
: pisləmək, işəmək. 
Savulamaq
14
: ölçmək. 
Say 
: <> tay. 
 
Say
15
 
: sığ, dayaz, dərinliyi az olan, yüngül\
 
Say
3:
 çay, arna, dərya 
 
Saya  
: dalda, dulda: himayə
 
Saya 
: < saka > sayə. (sayavan: sakayan). 
saxlayan, qoruyan (saqon
qr
, saqyon
qr
).
 
Saya 
: 
1
 < sal. sala: atma\ sayvan < salvan, 
sayavan, saylaq, sallaq (sailli
fırans
)\ 
-
 
2)
 
met
 < asa. 
sayvan < asavan. 
- 3) 
< sakaç, sakıç, sakunc, 
sakınc, sıkınc.
 
Saya 
: sağa, sayğa: tapış sözləri, dilək çatırma 
sözləri ibadət.
 
Sayahat
: gəzmə. gəzlənc, seyl, seylan.
 
Sayak
15
: < say: sığ, dayaz, dərinliyi az olan, 
yüngül, savsak > sərsəri, avara sayak yeriş: 
səfehləmək.
 
Sayaklamaq
: yüngül yüngül, bilmiyərək, yuxuda 
danιşmaq.
 
Sayaq 
: yasaq, qanun, həqq
 
Sayalanmak
: daldalanmak: duldalanmak, sipər 
almak, sığınmak. 
 
Sayaz 
: dayaz.
 
Saydam
: duru.
 
Saydırış:
 yetkə, baskı, otoritə.
 
Sayğa 
: saylık, padaş. 
 
Sayğarmak
: sayıl etmək, tanımak, oylamaq, 
ayılmak, ayıl sayıl etmək, anqşırmak, 
başğalamak, öz başına etmək, ayrı  başqa 
qoymak, ayırmak, ısırdənq etmək, müşəxxəs 
etmək
 
Sayğat 
: sayahat.
 
Sayık
4
 
: istək, arzu.
 
Sayıklamaq
: savsaklamaq.
 
Sayıq 
: oyaq, ayıq, diqqətli\ sayıq olmaq: ayıq 
olmaq.
 
Sayılyan
: açan, hallaçlıq.
 
Sayınq
12
: iyi
 
Sayqa  
: sovqat, sayquqa, sayqalayqa, bələgə, 
hidyə, hörmət.
 
Sayqamak
: sərimək.
 
Saylak
15
 
: seçkin, köçək > güzidə.
 
Saylaq  
: seçim. 
 
Saylama
: seçmə, ağırlama\ danlama, təmizləmə, 
açma, arılama.   
 
Saylamaq
15
: seçmək, ağırlamaq\ danlamak, 
təmizləmək, açmak, arılamak.  
 
Saylanan
: seçilmiş.
 
Saylık  
: sayğa, bağış, bəğşiş, çay pulu, 
üstüv(artırm), padaş\ sağlıq.
 
Saymaq 
: uzatmaq\ söyüp saymaq: söyüp 
uzatmaq.
 
Saymamaq
: basalamaq, təhrif etmək.
 
Sayman
4
: ayqıt, qural\ yas çadırı.
 
Saymanlıq
: hesabdarlıq.
 
Sayraq 
: açık dil. açık üz.
 
Sayramaq
: oxumaq, ötmək\ sayrak quşlar: ötücü 
quşlar
 
Sayran 
: çeçen, süxənvər, diləvər. 
 
Sayraşmaq
: ötüşmək, oxuşmaq.
 
Sayrayan
: çəpə gəpləyən, diləvər, dilli.
 
Sayrıyan
: saqırdavıq, çok gəpləyən.
 
Saysız 
: bağız(bağsız), bol, aldan
10
, çok, mul, 
mol, dol, gen, dərin, uzaq: tola, arbın.
 
Saytal 
: < say. iri, gözəl.
 
Sayιr 
: tədirgin, xəstə.
 
Saz 
: qaqı, qamış, mizrək.
 
Saz 
: sal
4
\ Saz
15
 
: palçık.
 
Sazlı
14     
: silahlı. 
Saziş 
: sözləşmə, sözüş.
 
Sazkaklık
: batış, batı, gün batış, patkak, gün 
batar, gün bitiş.
 
Sazlık 
: batkak, batğalıq.
 
Sazman 
: üymünə, quruma.
 
Seberlik
4
: severlik, sivrilik, önör 
5
, üstəlik
6, 
hünərlik, 
ustalık. 
 
Seçən   : 
çeçen
9,
 zehni iti, çevik, hazırcavab, 
xətib, təmiz, təmizliyi sevən\ seçənlik çeçenlik
9
: 
xətiblik, təmizlik
 
Seçkin : üdrüntü
14
. 
Seçik 
: mütəmayiz. 
 
Seçilmək
: çeşitləşmək, ayrılmaq, dəyişilmək, 
aralaşmaq.
 
Seçim 
: saylaq.
 
Seçimə 
gəlmək
: gəlişdirmək, qərarlaşdιrmak, 
gəlişmək, gəlip bir qarara varmaq. 
 
Seçmə  
: çeşitləmə, ayırma, ayrıntı, dəyişmə, 

 
sözün özü 
 
 
150
aralama, araşdırma. 
 
Seçmək
: çəşitləmək, ayırmaq, daldamak
5,  
üdürmək
14
 
dəyişmək, aralamaq, araşdırmaq, 
saylamaq, saçmak, fərq qoymaq. 
 
Segə 
: mıx. çivi.
 
Sekmək
8
: sıkmaq, basmaq, soxmaq
 
Sektör  
: < sık. kəs. aymak, kəsiş, avdan
4
, bölük, 
qol, əl, dəsdə
 
Ser 
: diqqət\  zirək: diqqətli.
 
Seşmə 
: əzilmiş, narın sil.
 
Sever  
: çəbdəs
9
, çəpləş, çapsal, çalbər, çalabər, 
çevik, çalağan, çalışan
 
Severlik 
: hünər, ustalık, seberlik
4
, sivrilik, önör 
5
, 
üstəlik
6
.
 
Sevgi  
: aruu
5
, dilbər, söykül.
 
Sevgili 
: aşnı, söyküli, alaşa, gözəl, amraq
qə
.
 
Sevimli
3 
: çəkici
7
, yakımlı
3.7
.
9
, gəlişli
8
, görkəmli, 
görüklü, görməgəy
8
, dartımlı, süyci, alaşa, 
gözəl, çiraylı
9
, yaraş
13,
 aşnı, söyküli, cəzzab.
 
Sevimlik
: gözəllik, simpatik, batqın, batnıq
8
, ruhlu, 
yaxımlık, uyqunk, görk
9
, yakışıklık
 
Sevinc 
: bəğənc
 
Sevinc 
: oyun, qurur, kıvanc
8
, şadlıq, güvənc\ 
oyayın: oynayan: sevinclə. 
 
Sevincilə:
 qoşqola
9
, iki əlli, oyayın: oynayan, 
güvənclə, məmnuniyətlə.
 
Sevinmə:
 gönənmə, kıvanma
1
, güvənmə, 
məmnun olma 
 
Sevinmək: qıvalmaq
14
: öğünmək qıvanmaq
14,
 
öğünmək. 
Seyik
8
 
: söyək, dayak
 
Seyqəl 
: < sığamaq < sığ. sığamaq, sırğırmaq, 
sürmək. sürtmək (Seyqəl: < sürtəl).
 
Seyranda
8
: çok seyrək, arada bir (setana-
seyranda).
 
Seyrək  : 
< səğlək, səpələk\ seyranda
8
: çok 
seyrək, arada bir\ süzük, seyil, seyran  , seyilgə, 
gəvrək, yumuşak, rahat yiyilən\ dişləri aralı, 
arası açık darax\ Seyrək dişli daraq: toprağı 
daşdan çöpdən ayırmaq aracı.
 
Sezik
5
 
: sezgi, görüş, baxış, sezmə, sezik
5
, 
sezim, duyqu, duysuk
5
, hiss, bilinc, is, uş, ağıl, 
sana, anık.
 
Sezik
qə
 
: qayğι, şübhə\ sezikli: şübhəli\ seziksiz: 
şübhəsiz, qayğιsιz\ sezinmək: şübhələnmək
 
Sezim
5
 
: sezgi, görüş, baxış, sezmə, sezik
5
, 
sezim, duyqu, duysuk
5
, hiss, bilinc, is, uş, ağıl, 
sana, anık.
 
Sezimtal
5
: həssas, duyar, duyarlı, sızqır
3.7, 
duyğur, 
duşbi
8
, toyuşan
3
, sərgək
4.5
.
 
Seziş 
: sezgi, görüş, baxış, sezmə, sezik
5
, 
sezim, duyqu, duysuk
5
, bilinc, hiss, is, uş, ağıl, 
sana, anık\ siyasi + (seziş, sezgi, görüş, baxış, 
sezmə, sezim).
 
Sezmək 
: seçmək, görmək, baxmaq. təxmin 
etmək, hiss etmək, anlamaq.
 
Sezik
14
: sanğ, zənn, həds 
Sezinqü
14
: sanğlı, zənnli, anğlu. şübhəli. 
Səba 
: < səpə < 
met
 < əspə, əsmə, əsinti, 
sıdırım.
 
Səbbik
4
: yelməşəgən, yumşaq, suvlı.
 
Səbir 
: dinclik, tinlik, hillik
3,
 qısamazlıq\ Səbirli
:
 
qısğanmazlı.
 
Səbkin 
: asta, asta - asta. basayın basmayın.
 
Səd   
: < çət, çat, çək, çət, sak, bağlanış, 
bükət
4
, boğut, sak, bət, susaklağ, saktağıç
5
, 
saktağ, götürmə
5
, toğan
6.9
, tosma
9.
  
 
Səf 
: <> sap, sıraş. qatar, sıra, sərəng, 
cərəngə, cərgə.
 
Səfehlik 
: çalılık, əksiklik, yaramazlık, bəcəriksizlik.
 
Səfər 
: yolam, kabat, qat, tapğιr
7
, gəzək, 
durqun
4
, göz, atar, dəğişən, mərtəm, dəfə.
 
Səxt 
:
- 1) 
 < sərt, şaxt, şax 
- 2) 
 sıx.
 
Səğrimək: < səkəmək, gözün qapağının atmsı. 
Sək 
: 
saç 
=
 sap  
=
  çək (çəkilmək).
 
Səkili 
: ayağı ağ at. ala bacak at.
 
Səkirtmək: sıçratmaq. 
Səkitmək
14
: ala qoymaq. 
Səkki 
: çıkı, uca yer\ yolka
6
, yanqyödə
8
, qaldırım
 
Səkpəkə
: < səkə: atılmaq, səkə - səkə: atıla - atıla 
> səksəkə
 
Səkrəguç
: atlayıcı, sıtrayıcı
 
Səkrəmək
: sıçramak, atlamaq
, 
fırlamaq\
 Səkrəp:
 
səkrəp ötmək 
=
 atlayıp keçmək\ səkrəp düşmək 
=
 sıçrayıp enmək\ səkrəp durmaq 
=
 qalkmaq\  
səkə - səkə 
=
 sərçələr səkə - səkə yerir: atıla - 
atıla\ toxuna - toxuna: daş səkə - səkə gözdən 
itdi\ durmak, kəsmək: ağrısı səkmədi  
Səkrəş 
: sıçrama, atlama, durmak.
 
Səqf  
: < sak: örtük. dam
2,
 çatı
1,
 çatılmış neçə 
şeydən oluşan örtü, sarlak
3
, çatrat
7
, şatır
4
(çatır), 
çardak
6.8
, üçək, çətir
9
, öqüzə
9
.
 
Səqqəli 
: əndamlı.
 
Səqqər 
: təpə, püştə.
 
Səlcuk 
: < salcıq.
 
Səlçənək
: səpənək, səpçənək, seyrək.
 
Səlik
9
 
: vergi
 
Səliqə 
: sayğarış.
 
Səmənd 
: atkıç, sapan.
 
Səmirt 
: bağ 
 
Səmirtmək
: bağlamaq\ səmirt:  bağ 
 
 
Səmiz 
: qalınq, yıvan
3
 < yığ + van. yuan
7
, yoğan, 
dolu, kök, tompak
4.9
, toluk
9
, dolqun, pökki, 
dölməç, oklu, oplu
 
Səmləmək
: səlqələmək, səmirmək, samlamaq 
(səm 
= 
əm)
 
Səmrə 
: kübrə, tərs (davarın pisligi)
 
Səmritmək
14
: səmürtmək, səmizləşdirmək. 
kökətmək. 
Sənbər
4
 
: çənbər, dayirə, aylan
3.7
, tüqərək
7
, 
cəmbər
 
Səngin 
: < salqın.
 
Sənğirtli
14
: sınğıq, bürkəli, bucaqlı. 
Səngrik 
: burnun ; incə üst yanı.
 
Sənimsiz
4
: işənsiz, inamsız.
 
Sənqsə
8
: yarı dəli.
 
Səpi 
: dabbağlıq.
 

 
sözün özü 
 
 
151
Səpilmək:
 ayılmək. 
 
Səpişdirən
: çatışdıran, birikdirən, arada gəzyən, 
dəllal, rabit.
 
Səpişən 
: <> sapışan. müttəsil, utğaşık, birikən
 
Sərbəslik
: gəncilik, bolluk, bərəkət, ərkinlik, 
özgürlük  
 
Sərbəst 
: kıynalğan
11,
 qaçğınçı
11
, oynaq, gənc, 
bol, ərkin, özgür.  
 
Sərəng
: dəli, cinli  
 
Sərəngə
9
: kibrit
 
Sərənqsərəm
ək: huşdan gedmək, sənqildəmək
 
Sərəsəplik
8
: ehtiyat, ayarlık
5
, abaylık
3
, uyavlık
7
, 
saksıllık
3
. 
 
Sərəsimə:
 başağay, gic, kəlləbaş
 
Sərgi 
: görkəzi
3
.
 
Sərik
4 
: > şərik, kosak
4
: qovşak, yoldaş, bağlı.
 
Sərik
4
  : 
incə
, 
düzgündəl.
 
Sərimək 
: səkrimək, atlamaq, sıçramaq.
 
Sərin 
: salkın
8,
 sərgün.
 
Sərişgi
8
 
: arac, vəsilə.
 
Sərmək 
: yazmaq
9
, yaymaq.
 
Sərpmək
: saçmaq, sıçramaq, tökmək, yaymaq.
 
Sərsəm
: alık, kabus, kaput 
 
Səssiz  
: ağırın
4
,  ağır, 
ağru
14
, yavaş. 
Səssiz 
: ündış
6
, ünsız, üzük
9
, dartınkı
3
.
 
Səyirmə 
: <>(s 
=
.
) ayırma, arıddamaq
 
Səylət
4
 
: sənət, hünər\
 
Səylətçi
:
 me'mar.
 
Sıbışlamaq
15
 
: fısıldamaq.
 
Sıçan 
: qolqana
4
, tişkan, deşqan.
 
Sıçramaq
: aılmaq, qurtulmaq.
 
Sıçratmaq
: atlatmaq, irgətmək\ qurtarmaq\ 
yaymaq, dağıdmaq.
 
Sıdırmaq: 
< sıqmaq: qırmaq, sıyırmaq, qurtarmaq. 
Sıfır 
: boş.
 
Sığanaq
3
 :
 çığanak
7
, kaynar
4.5,
 köz , göz, çıxma, 
çeşmə, şişmə.
 
Sığaşdurmaq
14
: ovmaq. 
Sığaşmaq
14
: suvaşmaq, sıvaşmaq\ sığanuq: 
palçıq, çamır 
Sığık 
: həcm.
 
Sığınmaq
: çoğunmaq, təhəmmül 
etmək.daldalanmak: duldalanmak, sipər almak, 
sayalanmak.
 
Sığıntı 
: sıkıntı, utanc, əngəl, tüfeyli, pasqal, tərs.
 
Sığıt
14
 : 
yas. 
Sığmaq
: yaraşmaq, yerləşmək: busənə sığır\ 
məndə sığaj iki cəhan, mən bu cəhana 
sığmaram. 
2)
 həzm olmaq: sınmaq.
 
Sığrımaq
: dammaq. 
Sıx  
: sıkı, sıxılmış, boğun, bükük, bük
9,  
bərk, 
bətər,  bərkmiş, sətlənmiş, tüm, tünlü, getgen
9,
 
çətin, güc çax, aşırı, dayaz, daralmış, qat, qəliz, 
gur\ bük cəngəl\ bükkidə
9
: bərk gur\ tikən kimi 
olmaq: tükləri sıxlandı: tikən tikən olmaq, 
hirslənmək, üşümək
8
\ şəkli, qısu
3.7
, çəkləş
9
 
Sıx 
: sayaq (bir sıxlı, bir cürə, bir sürli).
 
Sıxım  
: basım, ölçü, qısım\ barmaq sıxım: 
barmaq basımı