YAŞLILIKTA ENDOKRİNOLOJİK HASTALIKLARIN TEDAVİ KILAVUZU - Glisemi, KV risk faktörleri veya GFR azalma hızı üzerine etkileri olmayacağı için günlük
protein alımının daha fazla (<0.8 g/kg azaltılması önerilmez. Diyalize giren hastalarda
protein miktarı artırılabilir)
- D vitamini eksikliği düzeltilmelidir.
Nefroloğa sevk:
Aşağıdaki durumlarda hasta nefroloğa sevk edilmelidir:
- Böbrek fonksiyonlarının progresif olarak azalması
- eGFR 300 mg/g kreatinin
- Kontrolsüz
HT
- ACE-İ veya ARB ile hiperpotasemi olması veya serum kreatinin düzeyinin 3 ayda >%30
yükselmesi.
Diyabetik retinopati
Retinopati erişkin yaştaki diyabetli hastalarda en önemli körlük nedenidir. Neredeyse her 5 yaşlı
diyabetikten bir tanesinde görme problemi gelişmektedir. Yaşlı diyabetiklerde yeni tanı Tip 2
diyabet ise tanı anında retinopati taraması yapılması, daha önce tanı almış ise ve uzun dönem
takiplerinde retina muayeneleri normalse takip sürelerinin uzatılması planlanabilir. Yaşlı diyabe-
tiklerde katarkt, makula dejeneransı ve glokom gibi yaşla beraber artış gösterebilecek tüm göz
patolojileri değerlendirilmeli, takip ve tedavi uygulamalarının ana amacı yaşam kalitesini yüksek
tutacak şekilde vücut fonksiyonlarının sürdürülmesini sağlamaktır.
Tarama 1. Yaşlı popülasyonda daha erken yaşlarda tanı almış Tip 1 diyabetikler klinik takipte retina
muayeneleri özellik arz etmiyorsa kontrol sıklıkları 2-3 yılda bir olmak üzere takip edile-
bilir. Tüm hastalara bireyselleştirilmiş glisemi kontrol hedefleri konmalı, tansiyon ve lipid
kontrol programları uygulanmalıdır.
2. Tip 2 diyabetlilerde tanıda retinopati taraması yapılmalı, başlangıçta retinopatisi olmayan
ya da minimal retinopatisi bulunan hastalarda yılda bir, ileri evre hastalarda 3-6 ayda bir
kontrol yapılmalıdır. Tanıda muayene bulguları normalse 1 yıl sonra tekrar değerlendiril-
melidir. Bulgular yine normalse takip aralıkları iki yıla çıkarılabilir.
Klinik değerlendirme dilate edilmiş pupillalarda indirekt oftalmoskopi ile fundus değerlendirilir.
1. Non-proliferatif retinopati: Mikroanevrizmalar ve sert eksüdalar
2. Pre-proliferatif: Eksüdalar, kanamalar, IRMA (intraretinal mikrovasküler anormallikler)
3. Proliferatif retinopati: Retina dolaşımında daha az fonksiyone kapillerlerin yerini yeni
oluşan, frajil kan damarları alır. Yeni damar oluşumlarının gelişim sürecinde hemoraji ve
retina dekolmanı riski yüksektir.
4. Maküla ödemi proliferatif retinopatiye bağlı traksiyonel retina dekolmanı ve neovasküler
glokom ile birlikte en önemli görme kaybı nedenidir