Yaşlilikta Tedavi Kilavuzu indb

YAŞLIDA DİYABETİN KRONİK KOMPLİKASYONLARINA YAKLAŞIM
Klinik
-  Hipertansiyon, ödem, proteinüri ve böbrek yetersizliği ile karakterizedir. 
-  Özellikle eşlik eden diyabetik retinopati yoksa, GFR diyabet süresi ile uyumsuz olarak 
çok düşük veya hızla azalan GFR varsa, hızlı artan proteinüri veya nefrotik sendrom 
gelişmişse, tedaviye refrakter HT varsa, idrar sedimenti zengin ise, semptom ve bulgular 
diğer bir sistemik hastalığı düşündürüyorsa, ACE-İ ya da ARB başladıktan sonraki 2-3 
ay içinde GFR %30’dan fazla azalmışsa diyabetik nefropati dışı kronik böbrek yetersizliği 
nedenleri araştırılmalıdır.
Korunma ve tedavi glisemi kontrolü:
-  Tip 1 ve tip 2 diyabetli hastalarda nefropatiyi önlemek veya ilerlemesini geciktirmek için 
glisemik kontrolün en iyi şekilde sağlanması hatta gerekirse yoğun diyabet tedavisi yapıl-
ması gereklidir.
-  Optimal KB kontrolü: KB kontrolü sağlanması, diyabetik nefropati riskini azaltır ve iler-
lemesini yavaşlatır. (<140/90 mmHg, ileri yaşlarda bireysel tansiyon hedefleri göz önünde 
bulundurulmalıdır)
-  Mikroalbuminüri: Diyabet hastalarında KB normal ve mikroalbuminüri yoksa (albumin/ 
kreatinin <30 mg/g ise), nefropatiden primer korunma amacı ile ACE-İ veya ARB kulla-
nılması önerilmemektedir.
-  Albumin/kreatinin oranı persistan olarak yüksek (≥30-299 mg/g) ise HT olmasa bile, 
kronik böbrek hastalığını geciktirmek için ACE-İ veya ARB verilmesi düşünülebilir.
-  Albumin/kreatinin oranı ≥300 mg/g ise ACE-İ veya ARB verilmelidir.
-  İlave klinik yarar sağlayamayacağı için ACE-İ ve ARB’nin birlikte kullanımından 
kaçınılmalıdır.
-  ACE-İ/ARB veya diüretik kullanan hastalarda tedaviye başladıktan 1-2 hafta sonra veya 
doz titrasyonu yapıldığında, ayrıca akut hastalık durumlarında serum kreatinin ve potas-
yum düzeyi bakılmalıdır. 
-  Ateşli hastalıklar veya diyare gibi akut hastalık durumlarında, özellikle intravasküler vo-
lüm azalmasından kuşku duyulduğunda ACE-İ/ARB ve diüretik tedavileri kesilebilir.
Böbrek yetersizliği: 
Kronik böbrek yetersizliği gelişen diyabetlilerde sodyum ve su retansiyonu, hiperpotasemi ve HT 
kontrolü için tiyazid grubu diüretikler kullanılabilir. Tiyazidlerin yetersiz kaldığı durumlarda 
furosemide geçilebilir veya ciddi sodyum ve su retansiyonu ya da hiperpotasemisi olan vakalarda 
tiyazid ve furosemid birlikte kullanılabilir. 
-  Kronik böbrek yetersizliği geliştiğinde ilaç dozları GFR’ye göre ayarlanmalıdır. 
-  GFR 45-60 ml/dk/1.73 m2 aralığında olan hastalarda elektrolitler, hemogram, kalsiyum, 
fosfor, bikarbonat ve PTH yılda 1 kez ölçülmeli; ayrıca kemik mineral dansitesi araştırıl-
malıdır. GFR 30-44 ml/dk ise bu tetkikler 3-6 ayda bir istenmelidir. 
-  Son-dönem böbrek yetersizliği geliştiğinde renal replasman tedavisi uygulanmalıdır. 
-  Genç ve orta yaş hastalarda (<65 yaş) renal transplantasyon, ileri yaştaki hastalarda, koşul-
lara göre hemodiyaliz veya evde ambulatuvar periton diyalizi yapılması gerekir. 
-  Beslenme: Diyabetik böbrek hastalığı olan bireylerde günlük protein alımı azaltılmalıdır 
(0.8 g/ideal kg/gün). 

---

62