Yengil atletika va uni

Start va start tezlanishi
. – Startga! buyrug‘i 
bilan yuguruvchi start chizig‘I yonida dastlabki holatni egallaydi. 
Depsinadigan oyoq chiziq oldida turadi, qadam tashlanadigan 
oyoq esa 2-2,5 oyoq kafti narida orqaga qo‘yiladi. Gavda taxminan 
40-45o oldinga egilgan, oyoqlar tos-son va tizza bo‘g‘imlaridan 
bukilgan, UOM oldinda turgan oyoqqa yaqin joylashgan. Yuguruvchi 
gavdasining holati qulay va mustahkam bo‘lishi kerak. Qo‘llar tirsak 

---

116
bo‘g‘imidan bukilgan va oyoqlarga nisbatan qarama-qarshi holatni 
egallaydi. Yuguruvchining nigohi taxminan 3-4 m oldinga yo‘lkaga 
qaratilgan (10-rasm).
10-rasm.
 Yuqori start texnikasi
Start beruvchining – Marsh buyrug‘idan yoki o‘q uzishidan 
keyin sportchi yugurishni faol boshlaydi. Sportchi startdan egilgan 
holatda yugurishni boshlaydi, keyin sekin – asta gavdasini rostlab, 
yugurish holatini egallaydi, bunda gavdaning egilishi 5-7
o
ga teng. 
Start tezlanishi masofa uzunligiga bog‘liq. 800 mga yugurishda 
(bunda sportchilar birinchi 100 m masofani o‘z yo‘lkalari bo‘ylab 
yuguradilar) yuguruvchining vazifasi yugurish yo‘lkasi chetidan 
birinchi bo‘lib o‘rin egallab olish maqsadida shu masofa bo‘lagini 
tez yugurib o‘tishdan iborat. Bu yerda quyidagilarni ajratish mumkin: 
1) start tezlanishining o‘zi, u taxminan 15-20 m davom etadi; 2) 
faol yugurish, u sportchining umumiy yo‘lkaga chiqib olguniga 
qadar davom etadi, bu yerda yugurish tezligi bir maromdagi tezlikka 
yaqinlashadi. Odatda, 800 m masofadagi birinchi 100 m tezligi boshqa 
masofa bo‘laklaridagi yugurish tezligiga, hatto marraga etib kelishdagi 
tezlikka nisbatan birmuncha yuqori bo‘ladi. Boshqa masofalarda 

---

117
start tezlanishi kichikroq, 10-15 m atrofida, bu yerda eng asosiysi 
– tez tezlanish hisobiga yo‘lka chetidan o‘rin egallash, o‘z yo‘lini 
ko‘paytirmasdan ikkinchi yo‘lka bo‘ylab yugurmaslik, keyin esa 
sportchi tayyorgarligiga mosholda bir maromda yugurishga o‘tishdir.