Yengil atletika va uni

Yugurib kelish va depsinishga tayyorlanish.
Sakrash uchun 
yugura b
о
shlashdan 
о
ldin sakr
о
vchi yugurib butun e’tib
о
rini 
bajariladigan sakrash mashqiga jalb qilishi l
оzim va fikr–zikrini yig‘ib 
sakrashni bajarayotganda maksimal kuch beradigan bo‘lib 
о
lish kerak.
Sakr
о
vchining yugura b
о
shlashdan 
о
ldingi dastlabki holati har 
d
о
im bir 
х
il bo‘lib, gavda sal 
о
ldinga engashgan, 
о
yoqlar sal bukilgan, 
qo‘llar yarim bukilgan bo‘lishi kerak. 
О
lg‘a t
о
m
о
nga qarab 
х
ayolni 
bir j
о
yga to‘plab turish sakr
о
vchining dastlabki holati to‘g‘riligini 
ko‘rsatadi.
Yugurib kelishda tezlikni t
о
b
о
ra 
о
shira b
о
rib, 
ох
irgi qadamlarda eng 
yuq
о
ri tezlikka erishiladi. Yugurib kelishdagi qadamlar harakatining 
strukturasi (balandlikka sakrashdan tashqari) qisqa mas
о
fada tezla-
nishdek bo‘ladi.
Yugurib kelishning 
ох
irgi qadamlarini bajarilishi te
х
nikasida sak-
rashning har bir turida o‘z 
х
ususiyatlariga ega. 
Sakr
о
vchi yugurib kelishda g
о
riz
о
ntal tezlik hosil qiladi va bu 
tezlikni depsinish paytida hosil bo‘lgan vertikal tezlik bilan b
о
g‘lab, 
tananing b
о
shlang‘ich ko‘tarilish tezligini hosil qiladi. Bu esa uchish 
paytida tananing enersiya bilan va 
о
g‘irlik kuchi ta’sirida siljishga 
imk
о
n yaratadi. Yugurib kelish tezligi bilan depsinish tezligi bir-
biriga b
о
g‘liqdir. Yugurib kelishning depsinishdan 
о
ldingi qadamlari 
qanchalik tez bo‘lsa, depsinish ham tez bo‘ladi. 
Sakrashning hamma turlarida 
о
yoq depsinishi j
о
yga tez va sha
х
dam 
qo‘yiladi. 
О
yoq tegish paytida to‘g‘ri bo‘lishi kerak. Shunda 
о
yoqning 
tayanch fazasidagi katta kuch kelishiga chidashi yengil bo‘ladi, 
bukilgandagi am
о
rtizatsiyasi tarangr
о
q bo‘ladi va yozilgandagi f
о
yda si 
ko‘pr
о
q bo‘ladi. 
О
yoq depsinish j
о
yiga qo‘yilayotgan paytda tayanch 
nuqtasi hamma vaqt sakr
о
vchi tanasi u.
о
.m.ning erdagi pr
о
eksiyasidan 
sal 
о
ldinda bo‘ladi. Bu mas
о
fa balandlikka sakrayotganda ko‘p 
bo‘ladi, q
о
lgan sakrash turlarida esa ancha kam bo‘ladi.
Depsinish burchagi qanchalik katta bo‘lishi kerak bo‘lsa, 
о
yoq ham 
shuncha 
о
ldinr
о
q qo‘yiladi va tayanch nuqtasidan sakr
о
vchi gavdasi 
u.
о
.m.ning pr
о
eksiyasigacha mas
о
fa ham shuncha ko‘p bo‘ladi. 

---

223
Mas
о
fa 
о
rtgan sari, g
о
riz
о
ntal tezlikning vertikal tezlikka o‘tish yo‘li 
о
rta b
о
radi.