Bir sifatdan ikkinchi sifatga o ‘tish jaray oni
falsafada
sakrash
deb ataladi. Sakrash birdaniga, to ‘satdan b o ‘ladigan holatgina emas,
baiki yangi sifat elem en tlari k o ‘payishi o rq ali yuz berad ig an
tadrijiy jarayon ham dir.
Sakrashlar o ‘z xarakteriga k o ‘ra tabiat
va jam iy atd a xilm a-xil
b o ‘lib, u la r b ir-b irla rid a n farq qilad ilar. M asalan , tab iatd ag i
sakrashlar, y a ’ni eski sifatdan yangi sifatga o 'tish la r
insonning
irodasiga bog‘liq bo'lm agan holda, tabiiy-tarixiy jarayonning oqibati
sifatida yuz beradi. Ijtim oiy hayotdagi sakrashlar esa tabiatdagi
sakrashlardan farq qilib, ular kishilar to m o n id an
obyektiv zaru-
riyatlarni anglash natijasida tayyorlanadi va am alga oshiriladi.
Jam iyat taraqqiyotidagi sakrashlar tadrijiy rivojlanishlar orqali
am alga oshiriladi. Sakrashlar inson tafakkuri taraqqiyotiga,
uning
b ilim la r tizim in in g rivojlanib b o rish ig a h am xosdir. Ilm -fa n
sohasida sekin-asta to ‘planib borgan dalillar, m a’lum otlar va bilimlar
asosida inson o ‘z aql-idroki bilan b u tu nlay yangi ixtiro va kash-
fiyotlar qiladi. Bu ham , asosan, tadrijiy y o ‘l bilan am alga oshadi.
M iqdor va sifat o ‘zgarishlarining bir-biriga o 'tish in i
bilish
am aliy faoliyat u c h u n h am k a tta ah am iy atg a ega. M asalan ,
resp u b lik am iz m u staqillik k a erish g ac h ,
m a m la k a tim iz old ida
turgan b archa m urakkab vazifalar asta-sekin tadrijiy y o ‘l bilan
hal etilm oqda. I.A.Karimov k o ‘rsatib o ‘tganidek,
„...soxta inqilobiy
sakrashlarsiz, fo jia li oqibatlarsiz va kuchli ijtim oiy larzalarsiz,
evolutsion yo
7
bilan norm al, m a d a n iy a tli ta ra q q iyo tg a о ‘tish
—
Dostları ilə paylaş: