‘z b e k ist o n r esp u b L ik a si oliy va 0 ‘rta maxsus ta’l im V a zir L ig I


qadriyatlar jamiyat tarixiy taraqqiyoti



Yüklə 7,77 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə217/295
tarix02.12.2023
ölçüsü7,77 Mb.
#171704
1   ...   213   214   215   216   217   218   219   220   ...   295
Falsafa (1)

qadriyatlar jamiyat tarixiy taraqqiyoti
jarayonida shakllangan va rivojlangan, o ‘tmishda, hozirgi kunda
va kelajakda ham ijtimoiy taraqqiyotga ijobiy ta ’sir etadigan,
kishilar ongiga singib, ijtimoiy ahamiyat kasb etgan moddiy va
ma’naviy boyliklardir.
Q adriyatlam ing 
obyektiv
va 
subyektiv
tom o nlari m avjud.
Q adriyatlar kishilam ing m oddiy turm ush darajasi, sharoiti, 
im koniyatlari asosida shakllanadi va rivojlanadi. Bu — qadriy at­
lam ing obyektiv zam inidir. Q adriyatlar ijtim oiy, m oddiy, m a ’n a ­
viy hodisa b o is a ham ularning aham iyati va m ohiyati kishilam ing 
ularga nisbatan b o ig a n m unosabati asosida belgilanadi. Q adriyat 
degan tu sh u n c h an in g o ‘zi ham q ad r-q im m at, degan m a ’noni 
bildiradi. H a r b ir ijtim oiy hodisaga kishilar o ‘z dunyoqarashi, 
taraqqiyot 
va 
istiqbol m uam m olarini hisobga olib yondashadilar va 
bah o
beradilar.
Q a d riy atlarn i belgilash tu rli xildagi m a n fa a tla r b ilan h am
b o g 'li q d ir . M u a y y a n q a d r iy a tla r g a a m a l q ilis h g a , u la r n i 
b ah olash ga shaxsiy, g u ru h iy , m illiy, u m u m in so n iy m a n fa a tla r 
h am bev osita t a ’sir etishi shu b h asizd ir. B ular — q ad riy atlarg a 
bah o berishning subyektiv om ili hisoblanadi. Q adriyatlarga b ah o
b e ris h d a ja m iy a t a ’z o la rin in g u m u m iy m a ’naviy k a m o lo ti, 
ijtim oiy, m illiy o n g n in g yetukligi h a m k a tta ah am iy atg a ega. 
M a ’naviy jih a td a n y etu k
shaxs, ja m iy a t, m illiy, um um insoniy
qadriyatlam ing m azm uni va m ohiyatini to ‘g ‘ri baholash im koniga 
egadir.
Q ad riy atlam in g ijtim oiy aham iyatin i anglash, k ish ilam in g
istiqbol vazifalarini to ‘g ‘ri ta s a w u r qila bilish im koniyati bilan 
ham bog'liq. Jam iyat a ’zolarida yetuk ijtim oiy milliy ong b o ‘lishi,
228


m a ’naviy kam olotning yuksakligi — qadriyatlarning rivojlanish 
im koniyatlarini kuchaytiruvchi, ijtim oiy va tarbiyaviy sam ara- 
dorligini oshiruvchi om ildir.
,,Q adriyat“ va ,,m eros“ tushunchalari o ‘zaro yaqin b o ‘lsa ham
u lar bir xil m a ’noni bildirm aydi. B oshqacha aytganda, qadriyat va 
meros bir-biriga uzviy bog'liq bo'lishiga qaram ay, h a r q anday 
m eros qadriyat b o ‘la olm aydi. ,,M eros“ tushunchasining m ohiyati 
qadriyatga nisbatan kengdir. B u n d an tash q ari, qad riy at faqat 
o ‘tm ishdan qolgan m erosgina emas. H ozirgi kun talablari, yangi 
sharoit va im koniyatlar asosida shakllanayotgan ijtimoiy, m a’naviy, 
siyosiy hodisalar ham qadriyat hisoblanadi.
H ozir 0 ‘zbekistonda milliy istiqlol m afkurasini rivojlantirish 
uchun katta ishlar olib borilmoqda. Taraqqiyotning hozirgi vazifalari 
va m illat m anfaatlariga mos keluvchi m afkura yaratilm oqda. Bu 
m afkurani yaratishda o ‘tm ish m erosidan un u m li foydalanilsa ham
u yangi davrda shakllangan qadriyat sifatida yuzaga kelm oqda.

Yüklə 7,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   213   214   215   216   217   218   219   220   ...   295




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin