75
4.KOMPYUTER TARMOQLARIDA ADRESLASH VA
MA’LUMOTLARNI ALMASHINISH JARAYONLARINI
TASHKIL QILISH ASOSLARI
4.1.Kompyuter tarmoqlarida adreslash
Kompyuter tarmoqlarida quyidagi adreslardan foydalaniladi:
1.MAC-adres yoki fizik adres (lokal adres, apparat adresi).
2.IP-adres yoki tarmoq adresi.
3.Domenlar nomlari asosidagi adreslar (4.1-rasm).
4.1-rasm. Kompyuter tarmog„i adreslari va ularni o„zgartirish.
1.MAC-adres 16-sistemasida
ifodalangan
12 xonali
raqamlar
ko„rinishida yoziladi.
Masalan:
12-B7-01-56-BA-F5; 00-1B-77-7E-DE-75.
MAC-adres
ikkilik sistemasida yozilganda esa,
6 bayt (48 bit)
uzunlikka ega bo„ladi.
Masalan:
0 0 - 1 B - 7 7 - 7 E - D E - 7 5
0000 0000 - 0001 1011 - 0111 0111 - 0111 1110 - 1101 1110 - 0111 0101
2.IP-adres
esa ko„pincha
to‘rtta o‘nlik raqamlar
ko„rinishida
76
yoziladi. Masalan:
213.128.193.154
Ikkilik sistemasida yozilgan IP-adresning uzunligi
4 baytga (32
bitga)
teng bo„ladi.
Ushbu
IP-adres,
IPv4 adresi
bo„lib uning qiymati
0.0.0.0 dan
255.255.255.255
gacha
o„zgarishi mumkin, ya‟ni hammasi bo„lib
2
32
=
4 294 967 296 ta
adres mavjud bo‟ladi.
Bu ketma-ketlikda har bir guruh, ma‟lum bir maqsadlar uchun
foydalaniladi va ular ma‟lum bir jihatlarni aniqlashtiradi (4.2-rasm).
4.2-rasm.
4.3-rasmda har bir kompyuterda ko„rish mumkin bo„lgan,
kompyuterning MAC va IP adreslari keltirilgan.
77
4.3-rasm. Kompyuterning MAC, IP adreslari va tarmoq maskasi.
IP-adreslashning
sinfli va sinfsiz adreslash
deb nomlangan xillari
mavjud.
Sinfli
adreslash
.
IP-adresning
birinchi
bayti
yordamida
aniqlanadigan, tarmoq
sinflarining beshta xili
mavjud (4.1; 4.2-
jadvallar).
4.1-jadval. IP-adresning sinflari.
4.2-jadval. IP-adresning dastlabki uchta sinflari.
78
Misollar:
Dostları ilə paylaş: | 
