Zamonaviy lingvodidaktika prinsplari va integratsiyasining nazariy asoslari

Tadqiqot materiallari va metodologiyasi.
V.M.Beldiyan eng avvalo didoktotilshunoslik 
atamasini lingvodidaktika so’ziga o’xshash ma’noda qo’llagan bo’lsa, keyinchalik faqat 
didaktotilshunoslik atamasini ishlatgan. Ilmiy tadqiqotlarda lingvodidaktika va metodika 
tushunchalariga sinonim bo’lgan lingvo metodika atamasi ham ishlatiladi. Lingvomitodika deb 
izohlaydi bu atamani M.R.Lvov “Bu ona tili yoki chet tilini o’qitish metodikasidir,bu atama 

---

ISSN: 2181-3337
SCIENCE AND INNOVATION 
INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL 
2022 
№ 2
45 
ko’pincha lingvodidaktik maqolalarda rus tilini milliy maktablarda o’qitish metodikasida 
qo’llaniladi” deydi. 
Bugungi 
kunda 
tilshunosligimizda 
sotsiolingvistika, 
psixolingvistika, 
lingvokognitalogiya, 
pragmalingvistika, 
kompyuter 
lingvistikasi, 
lingvokultrologiya, 
neyrolingvistika (korpus lingvistikasi)kabi zamonaviy yo‘nalishlar tilshunosligimizda paydo 
bo‘lmoqda. Bulardan psixolingvistika shaxsga yo‘naltirilgan. Kompyuter lingvistikasi esa 
faoliyatga yo‘naltirilgan bo‘lib, bu yo‘nalishlar tilshunosligimiz rivojida muhim ahamiyat kasb 
etmoqda. 
Ta’lim mazmuni davlat va jamiyat talablariga ko‘ra, pedagogik texnologiyalarning eng
so‘nggi yutuqlari asosida belgilanadi, shakllanadi. Avvalo egallangan bilim mustahkamlanib, 
bilimga keyin ko‘nikmaga aylanishi lozim. Shundagina ko‘zlangan maqsadga erishiladi. 
Bilim bu – ma’lum ma’lumotni qabul qilib, uni ongli o‘zlashtirish; 
Ko‘nikma esa - egallangan tajribalar asosida muayyan faoliyatni amalga oshirish 
qobiliyati. 
Malaka - muayyan harakatlarni bajarish va boshqarish jarayonlarining avtomatlashuvi. 
Tadqiqot natijalari
. Ona tili o‘qitish mazmuni — fonetika, leksikologiya, grammatika 
(morfologiya va sintaksis), uslubiyat, to‘g‘ri talaffuz, to‘g‘ri yozish, so‘z tanlash va gap
tuzish; ijodiy fikrlash, fikmi to‘g‘ri, aniq ifodalash, ifodali o‘qish (qiroat), matn ustida ishlash 
va matn yaratish faoliyatlarini qamrab oladi.Uzluksiz ta’limning yangi sistemasi bo‘yicha 
talabalar alohidakollejlarda kasb-hunar egallash bilan birga umumiy o‘rta ma’lumotli bo‘ladilar,
akademik liseylarda esa, chuqurlashtirilgan umumiy ta’lim tayyoigarligi oladilar. Bunda 
asosiy e’tibor yoshlarda mustaqil va ijodiy fikrlash ko‘nikmalarini hosil qilish va uni amalda 
ifoda eta olishlariga qaratiladi.“Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” respublikamizda 
raqobatbardosh kadrlar tayyorlashning yaxlit sistemasini yaratishni o‘z oldiga maqsad qilib 
qo‘ydi.“Ta’lim to‘g‘risida” Qonun va “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” Respublikamizda
ta’limning tubdan isloh qilinishiga, ta’limning barcha bo‘g‘inlari uchun Davlat ta’lim 
standartlari ishlab chiqilishiga asos bo‘ldi.Endilikda ta’limning barcha bosqichlariga oid o ‘quv 
dasturlari va darsliklari DTS talablari asosida yaratilmoqda.