Zargarlik san‘ati tarixi, uning rivojlanish bosqichlari

Uzbek xalq amaliy san’ati turlari ichida zeb-ziynat san’ati bo’lmish zargarlik alohida o’rin egallaydi.

• 
  Uzbek xalq amaliy san’ati turlari ichida zeb-ziynat san’ati bo’lmish zargarlik alohida o’rin egallaydi.
  
• 
  Musulmonlarda feruza, marvarid, zumrad va boshqa toshli zargarlik buyumlari nihoyatda qadrlangan. Chunki ular inson uchun faqat bezak buyumlari bo’lib qolmay, balki sog’liq uchun, inson rux,iyati uchun ijobiy ta’sir etgan. Masalan, marvarid inson organizmini mustahkamlaydi, yurakdagi tushkunlik va iztirobni haydaydi, ko’z qobiliyatini oshiradi, jinlardan saqlaydi, og’izdagi qo’lansa hidlarni yo’qotadi, oshqozondagi va jigardagi toshlarni maydalaydi, shamollash, bavosil va boshqalarki tuzatadi. Feruza esa uni qudratli tumor sifatida taqilgan, oshqozon hamda ko’z kasalligiga shifobaxsh, ta’sir etgan, ilon chaqqanida eng yaxshi davo hisoblangan. Shuning uchun qadimda kelinlar kiyimiga feruza taqishgan. Sadaf Sharqda ham, Yevropada ham yuqori baholangan. Undan to’g’nag’ich, baldoq, marjonlar, ilma tugmalar yasalgan. Uni qadimda oshiqlar mahbubasiga sovg’a qilgan^ U taqqan kishini ajin hamda sepkillardan asragan, zehnni ravshan qilgan, kishini bardam, ruhiyatini ko’targan.
  

Uzbek zargarligi juda qadimiy tarixga ega. Unga ibtidoiy jamoa tuzumi davrida asos solingan. Arxeologik topilmalardan ma’lumki, zargarlik san’ati juda qadimiy san’at bo’lgan. Eramizgacha bo’lgan I asrdan boshlab eramizning VIII asrigacha Ayritom, Afrosiyob, Dalvarzintepa, Xolgayon, Bolaliktepada chiroyli haykallar, devor bezaklari orqali zargarlik san’ati rivojlanganligini ko’rish mumkin.

• 
  Uzbek zargarligi juda qadimiy tarixga ega. Unga ibtidoiy jamoa tuzumi davrida asos solingan. Arxeologik topilmalardan ma’lumki, zargarlik san’ati juda qadimiy san’at bo’lgan. Eramizgacha bo’lgan I asrdan boshlab eramizning VIII asrigacha Ayritom, Afrosiyob, Dalvarzintepa, Xolgayon, Bolaliktepada chiroyli haykallar, devor bezaklari orqali zargarlik san’ati rivojlanganligini ko’rish mumkin.
  
• 
  Tosh asrining so’nggi davri noyeolitdayoq (eramizgacha IV—III ming yillikning oxirida) shildiroq, munchoqlar, har xil toshlar, chig’anok, hamda suyaklardan yasalgan bezaklar topilgan. Bu esa zargarlikni rivojlanganligidan dalolat beradi. Ikki daryo oralig’iga joylashgan Yunonistonda ajoyib va qimmatbaho zargarlik buyumlari ishlangan. Mis davriga to’g’nag’ich, zirak, baldos, bilakuzuk, shildiroq va boshqalar metalldan, hattoki oltindan ishlanadigan bo’ldi.