‘zbek ist0n respublikasi oliy va ‘rta maxsus ta’lim vazirligi

Xalqaro omillar
 
tashqi savdo monopoliyasiga barham 
berilgan sharoitda korxona uchun o ‘ta ahamiyatlidir. Bu yerda xavf 
va im koniyatlar xom ashyoni osongina olish, valyuta kursining 
o ‘zgarishi ham da investitsion obyektlar yoki bozorlar rolida 
qatnashayotgan m am lakatlam ing siyosiy qarorlari natijasida paydo 
boMishi m um kin.
Tashqi m uhit omillarini hisobga olish: chet eldagi raqobat- 
doshlarga qarshi hukum at himoyasini aniqlash; ichki bozorni m us- 
tahkam lash; xalqaro m unosabatlam i faollashtirish va kengaytirish 
im konini beradi.
M en ejerlar tashqi m uhit ta ’sirini doimo hisobga olish, o ‘z 
korxonalari faoliyatiga oid har qanday qarorni katta hajm dagi 
axborotni o ‘rganish, tahlil qilish asosida qabul qilishlari kerak.
202

---

Tashkilot ichki kuchli va kuchsiz tomonlarini baholash.
Tashqi 
muhitni tahlil qilish o ‘z vaqtida x a v f va im koniyatlam i aniqlash 
imkonini beradi ham da kutilm agan holatlarda rejalar tuzishni 
talab etadi. Tashkilotning kuchli va kuchsiz tom onlarini tahlil 
qilish, korxonaning im koniyatlaridan foydalanishda qanday ichki 
kuchga ega ekanligini va xavflam i b artaraf eta olm aydigan kuchsiz 
tom onlarini aniqlash uchun zarur ichki m uam m olam i aniqlashning 
asosiy uslublaridan biri boshqaruv tadqiqotlari hisoblanadi.
Boshqaruv tadqiqoti
— tashkilotning funksional zonalarini 
uslubiy baholash bo‘lib, tashkilotning strategik kuchli va kuchsiz 
tom onlarini yuzaga chiqarishga moMjallangan.
Ushbu tadqiqotga 5 ta funksiya kiritiladi: m arketing, m oliya, 
ishlab chiqarish, inson resurslari, firm a madaniyati va siym osi.
Marketing
— korxonaning bozo r holatini asosli o ‘rganish va 
oldindan baholash asosida tovarlam i ishlab chiqarish va sotishni 
tashkil etish orqali foyda olishga qaratilgan faoliyatidir.
M arketing funksiyalarini tekshirish jarayonida uning quyidagi 
yettita unsurini tahlil qilish tavsiya qilinadi:
- K orxonaning bozordagi salm og‘i va raqobatbardoshligi.
- B uyum larning assortimenti va sifati.
- Bozor sharoitidagi demografik holat.
- Bozom i tadqiq qilish va ishlanm alar holati.
- M ijozlarga k o‘rsatiladigan 
xizm atningsotishdan 
oldin 
va 
sotishdan keyingi darajasi.
- Tovarlar harakati, reklama va sotish sam aradorligi.
- K orxona foydasi.
Strategik rejalashtirishning m arketing sohasidagi param etrlari 
ko‘p jihatdan qayd qilingan unsurlarning kuchli va kuchsiz 
tom onlarini to ‘g ‘ri aniqlanishiga b o g ‘liq.
K orxonaning