Ўзбекистон банклари ассоциацияси

Yangiyo'l shahri bo‟yicha qo‟shilgan qiymat solig‟i bo‟yicha imtiyozga ega 
soliq to‟lovchilar to‟g‟risida ma‟lumot
21
 
Soliq to‟lovchilar 
01.01.2016 yil 
holatiga ko‟ra 
01.01.2017 yil 
holatiga ko‟ra 
01.01.2018 yil 
holatiga ko‟ra 
foizda 
foizda 
foizda 
Qo‘shilgan 
qiymat 
solig‘i 
to‘lovchilari, jami
100 
100 
100 
Shundan, 
imtiyozga 
ega 
qo‘shilgan 
qiymat 
solig‘i 
to‘lovchilari
4,7 
5,5 
5,9 
Jadvaldan ko‘rinib turibdiki, qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha imtiyozga 
ega soliq to‘lovchilar o‘sish tendentsiyasiga ega. Jumladan, 2015 yilda jami 
qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lovchilariga nisbatan imtiyozga ega bo‘lgani 4,7 
foizni, 2016 yilda jami qo‘shilgan qiymat solig‘ini to‘lovchilariga nisbatan 
imtiyozga ega bo‘lgani 5,5 foizni, 2017 yilda esa jami qo‘shilgan qiymat solig‘ini 
to‘lovchilarga nisbatan imtiyozga ega bo‘lgani 5,9 foizni tashkil etgan. 
Qo‘shilgan qiymat solig‘i summasi belgilangan stavkalar asosida quyidagi 
formula bo‘yicha aniqlanadi: 
Sqqs = Say x S / 100 
bunda: 
Sqqs - iste‘molchilardan undiriladigan soliq summasi; 
Say - soliqqa tortiladigan aylanma; 
S - qo‘shilgan qiymat solig‘i stavkasi. 
21
Yangiyo'l shahar DSI ma‘lumotlari asosida tayyorlandi. 

---

43 
Tovarlar (ishlar, xizmatlar) qo‘shilgan qiymat solig‘ini o‘z ichiga olgan 
narxlar va tariflar bo‘yicha sotilganida - soliq quyidagi formula bo‘yicha 
aniqlanadi: 
Sqqs = Tq x S / (S + 100) 
bunda:
Tq - qo‘shilgan qiymat solig‘i ham hisobga olingan tovarlar (ishlar, 
xizmatlar) qiymati. 
Qo‘shilgan qiymat solig‘idan ozod qilingan yoki qo‘shilgan qiymat 
solig‘idan ozod qilingan tovarlar (ishlar, xizmatlar)ni sotadigan korxonalar erkin 
(shartnomaviy) narx va tarifga qo‘shilgan qiymat solig‘i summasini qo‘shmaydilar.
Bunday tartib amaldagi qonunchilikka muvofiq soliq solishning alohida 
tartibi ko‘zda tutilgan yuridik shaxslarga nisbatan ham qo‘llaniladi. 
Soliq kodeksining 224-moddasiga muvofiq soliq solinadigan oborotlar 
bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘i soliq solinadigan baza va belgilangan 
stavkalardan kelib chiqqan holda hisoblab chiqariladi.
Byudjetga to‘lanishi lozim bo‘lgan qo‘shilgan qiymat solig‘i soliq 
solinadigan oborot bo‘yicha hisoblab chiqarilgan soliq summasi bilan hisobga 
olinadigan soliq summasi o‘rtasidagi farq sifatida aniqlanadi.
Tovarlarni import qilish bo‘yicha qo‘shilgan qiymat solig‘ining summasi 
soliq solinadigan baza va belgilangan stavkadan kelib chiqqan holda aniqlanadi. 
Buni quyidagi jadvalda ham ko‘rish mumkin. 
Quyidagi jadvalda biz Yangiyo'l shahrida ro‘yxatdan o‘tgan ―DELKOR‖ 
MCHJning 2017 yil uchun qo‘shilgan qiymat solig‘i bo‘yicha hisob-kitobini tahlil 
qilamiz (10-jadvalga qarang). 

---

44 
10-jadval