Bolalar qo’shiq janrlari Bolalar qo’shiqlari guruhi ikkiga, ya’ni, bolalar qo’shiqlari va bolalar uchun yaratilgan qo’shiqlarga ajratiladi. Birinchi guruh namunalari bolalar tomonidan ijod qilinsa, ikkinchi guruh qo’shiqlari kattalar tomonidan bolalar uchun yaratiladi.
“Beshik iri” (“Alla”) – qadimiy janrlardan bo’lib, hozirgi davrimizgacha saqlanib kelinmoqda. Qirg’iz xalq allalariga birinchi bo’lib rus sharqshunoslari e’tibor qaratishgan. Filolog A.Divaev bir allaning so’zlarini yozib olgan. Alla aytimlarida onalar o’z bolasining yorqin kelajagini ifodalashgan. Bolaning jinsiga qarab allaning she’riy matnlarining variantlari vujudga kelgan.
“Baldar irlari” bolalar tomonidan ijro etilgan. Masalan, “O’yun iri”, “CHimchikep iri”, hayvonlar va qushlar haqidagi qo’shiqlar.
Yuqorida aytib o’tilgan “Aqiynek”, “Jaramazan”, “O’kuruu” janrlarining bolalar aytadigan variantlari ham bo’lgan.
Tayanch so’zlar: Qirg’iz xalq musiqa ijodi, ir, marosim, nomarosim, lirik janrlar, bolalar qo’shiqlari.
? Nazorat uchun savollar:
1. Qirg’iz xalq musiqa an’analarining o’ziga xos qirralari xususida nima deya olasiz?
2. Qirg’iz xalq marosim janrlari qaysi qardosh xalq marosim qo’shiqlariga yaqin?
3.Qirg’iz xalq nomarosim janrlarining o’ziga xos tomonlari nimada?
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Istoriya muzqki narodov Sredney Azii i Kazaxstana. M., 1994.
2. T.S.Vqzgo. Muzqkalьnqe instrumentq Sredney Azii M., 1980.
3. Belyaev V. Ocherki istorii muzqki narodov SSSR, t,1. M., 1962.
4. N.N.Mironov. Obzor muzqkalьnqx qulьtur uzbekov i drugix narodov vostoka. Samarkand. 1931 g.
5. Abdullaev R.S. Obryadovaya muzqka tsentralьnoy Azii.
Tashkent. 1994.
6.A.V.Zataevich. Kirgizskie instrumentalьnqe pьesq i napevq. Moskva, 1971.
Muzqkalьnaya fol’kloristika v Uzbekistane. Avgust Eyxgorn. Muzqkalьno-etnograficheskie materialq. Tashkent, 1963.
