Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги бухоро давлат университети



Yüklə 0,72 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə8/12
tarix02.01.2022
ölçüsü0,72 Mb.
#40362
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
osimliklarda uruglanish hodisasi va uning xususiyatlari

                          1.6. Gullash 

Gullarning  hosil  bo’lishi  uchun  o’simlikda  oziq  moddalarni  birmuncha 

to’plangan  bo’lishi  kerak:  shuning  uchun  hayotining  birinchi  yo’li 

gullagandan o’simliklar ekiladigan so’ng kamida 20-30 kun o’tgandan keyin 

yoki,  ko’pincha,  vegetatsiya  davrining  o’rtalarida  gullaydi.  Ko’p  o’simliklar 

esa hayotining ikkinchi-uchinchi va undan keying yillarda,ko’pincha daraxtlar 

bo’lsa,o’nlab  yil  o’tganda  keyingina  gullaydi.  Bu  o’rinda  muayyan  o’simlik 

turining    mustahkamlanib  qolgan  irsiy  xuxusiyatlari  asosiy  factor  bo’lib 

hisoblanadi,  ammo  gullash  davrining  boshlanishiga  bundan  boshqa  faktorlar 

ham  ta’sir  etadi.  To’ka  yoki  ildiz  bachkilaridan  yoki    yetilgan  daraxtlardan 

olingan  qalamchalardan  o’sib  chiqqan  daraxtlar  urug’lardan  chiqqan 

daraxtlardan  ko’ra  tezroq  gullaydi,  yakka  o’sadigan  daraxtlar  daraxtzorlarda 

o’sadigan  daraxtlarga  nisbatan  oldinroq  gullaydi.  Daraxtzorlarda  daraxtlar 

sustroq rivojlanadi. 

Ko’plab 

azotli 


o’g’it 

berish, 


zo’r 

berib 


o’sish, 

gullashni 

kechiktiradi;bukiladi.  Bu  holda  urug’kurtak,  odatda,  to’ntarilib,  uzun  band 

bilan pastga osilib turadi.Urug’kurtakning tashqi qoplag’ichi shu bandga zich 

taqalib  turadi  yoki  hamma  unga  qo’shilib  ketadi.  Nutsellus  to’g’ri  holatda 

qoladi.  Ko’p  uchraydigan  shunday  urug’kurtaklar  teskari  yoki  anatrop  deb 

ataladi. Buqiq yoki kam pilotrop urug’kurtaklar kamroq uchraydi, ularda bir 

tomoni  ko’proq  o’sganligi  natijasida  nutsellus  bilan  qoplag’ichlari  egilib 

qoladi,  natijasida  chang  yo’li  xolatsaning  yonginasiga  to’g’ri  keladi  ( 

chinnigullilar, olabutalar, ba’zi butgullilar va boshqalarda). Urug’kurtaklar bu 

tiplarining  o’rtasida  oraliq  formalari  ham  bor,  ular  maxsus  nomlar  bilan 

ataladi. 

Urug’kurtaklar  gul  tugunida  olgan  joyiga  qarab/  quyidagicha  bo’ladi: 

tugun  tagida  tik  turuvchi  urug’kurtaklar  (  torongullilar,  olabutalar, 

qichitqitikanlar,  murakkabgullilar  va  boshqalarda),  tugunning  yuqorisidan 



 

29 


pastga  qarab  osilib  turuvchi  urug’kurtaklar  (soyabongullilar,  behisunbullar, 

to’ng’iztaroq  va  bohqalarda),tugunning  yoki  devorlarida  yoki  markaziy 

burchak yoki bo’lmasa soxta- o’q urug’ bandlarida joylashgan gorizontal yoki 

yon urug’kurtaklar.  Bir tomondan, gorizontal urug’kurtaklar orasida,ikkinchi 

tomondan, osilib turuvchi urug’kurtaklar bilan to’g’ri turuvchi  urug’kurtaklar 

orasida oraliq holatlar ham bo’ladi. 




Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin