Њзбекистон республикаси олий ва њрта

6. Fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi
ma'rifat bilan kurashish zarurligi tamoyili
Insoniyat hayotida g‘oyaga qarshi - g‘oya, jaholatga qarshi - ma'rifat tamoyili. Islom Karimov 1998 yili «Tafakkur» jurnali bosh muharriri bergan savollariga javobda, tarixchi olimlar bilan bo‘lgan uchrashuvda bu masalaga diqqat bilan e'tibor berib, «g‘oyaga qarshi g‘oya, fikrga qarshi faqat fikr, jaholatga qarshi faqat ma'rifat bilan bahsga kirishish, olishish mumkin» degan shior o‘rtaga tashlandi. Bu masala g‘oya va mafkura tushunchasida ham muhim o‘rinda turadi.
Yot g‘oyaga qarshi biz o‘z olijanob g‘oyamizdan maktablarimizda, akademik litseylar va kasb-hunar kollejlarida, oliy o‘quv yurtlarida, jamiyatimizning barcha qatlamlarida bizga mutlaqo begona bo‘lgan zaharli intilishlarga, huruj va harakatlarga qarshi chiqishimiz lozim. Bunda eng muhim masalalardan biri odamlar o‘z fikrini aytishga, erkin fikrlashga o‘rganishi kerak. Ya'ni fikrga qarshi fikr bo‘lishi zarur. Shu bois yoshlarimizni maktab va oliy o‘quv yurtlarida erkin fikrlashga, baxslashishga o‘rgatishimiz kerak. Uchinchi masala - jaholatga qarshi ma'rifat. Bu o‘rinda asrimiz boshida xalqni ma'rifat va milliy uyg‘onishga chorlagan jadidchilik harakati namoyandalari hayotini, ijodini, intilishlarini o‘rganish, ularning bugungi kundagi mohiyati va ahamiyati haqida ham gapirishimiz zarur. Ularning merosi bugungi kunda qanday o‘qitilmoqda? Umuman aytganda, ma'rifiy ozuqa qanday bo‘lishi kerak? Bolalarimiz o‘qiyotgan kitoblarda ma'rifat ziyosi bormi. Biz istayotgan milliy g‘urur, milliy mafkura, milliy g‘oya ularda yetarli darajada aks etganmi? (Karimov I.A. Asarlar. T.8., 468-469-betlar).
Mazkur tamoyilga ko‘ra g‘oyaga qarshi g‘oya, fikrga qarshi fikr, jaholatga qarshi ma'rifat bilan kurashga intilish xissi inson qalbidagi e'tiqod, odam ongidagi dunyoqarash o‘z-o‘zini himoya qila olish qobiliyatidan dalolat beradi. Bunday kurash usuli, ayniqsa bugungi kunda, insoniyat taraqqiyot borasida juda ilgarilab ketgan XXI asrda g‘oyatda muhim ahamiyat kasb etmoqda. Chunki eng kuchli qirg‘in qurollari ishlab chiqilgan, sayyoramizni bir necha marta yo‘q qilib yuborishga qodir bo‘lgan yadroviy bombalar zahirasi to‘planib qolgan paytda o‘zaro zo‘ravonlik va jaholatga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. Shu boisdan ham mafkuraviy immunitetni shakllantirish xususiyatlari ogohlik, fikrga qarshi fikr, g‘oyaga qarshi g‘oya, jaholatga qarshi ma'rifat bilan kurasha olish ko‘nikmalaridir. Har qanday kasallikning oldini olish uchun, avvalo, kishi organizmida unga qarshi immunitet hosil qilinadi. Biz ham farzandlarimiz yuragida ona Vatanga, boy tariximizga, ota-bobolarimizning muqaddas diniga sog‘lom munosabatni qaror toptirishimiz, ta'bir joiz bo‘lsa, ularning mafkuraviy immunitetini kuchaytirishimiz zarur». (Karimov I.A. T.8. 494-bet). Ushbu vazifani milliy istiqlol g‘oyasi bajaradi. Prezidentimiz «Millatni asrash kerak» degan g‘oyani ilgari surdi. Millatni asrash - o‘zligimizni, odob-axloqimizni, merosimiz, qadriyatlarimiz va milliy ruhimizni zararli g‘oyalar va mafkuralar ta'siridan avaylab-asrash, ularga qarshi fuqarolarimiz va yoshlarimiz qalbida mafkuraviy immunitetni shakllantirish degan ma'noni anglatadi¹¹. Mafkuraviy immunitetni hosil qilish uchun sog‘lom, insonparvar g‘oya va mafkura bilan qurollantirish kerak. Milliy istiqlol g‘oyasining asosiy vazifasi esa xalqimizda milliy e'tiqod va dunyoqarash asoslarini shakllantirishdan iborat.