‘zbekiston respublikasi oliv va o rta maxsus ta’lim vazirligi

faol
boiishni talab etadi. 
Aynan, shu nuqtayi nazardan kompyuter ta’lim sohasi uchun 
nihoyatda keng imkoniyatlar taqdim qiladi. Axborot kommuni­
katsiya texnologiya vositalari o‘quv jarayonida quyidagi eng 
muhim jihatlari bilan alohida ahamiyatga egadir:
- differensial va individual o‘qitish jarayonini tashkil qilishi;
- o‘qish jarayonini baholash, teskari aloqa bogiashi;
- o‘zini-o‘zi nazorat qilish va tuzatib borishi;
- o‘rganilayotgan fanlami namoyish etishi va ulaming 
dinamik jarayonini ko‘rsatishi;
- fan mavzularida animatsiya, grafika, multiplikatsiya, ovoz 
kabi kompyuter va axborot texnologiyalardan foydalanishi;
- o‘quvchi talabalarga fanni o‘zlashtirish uchun strategik 
ko‘nikmalar hosil qilishi va hokazo. Shuningdek, axborot kom- 
munikatsiya texnologiyalari vositalarining amaliy tomoni ulardan
192

---

о‘quv jarayonida foydalanish va keigusida ta’lim tizimida o ‘quv 
jarayoni uchun ma’lumotlar bazasini va virtual stendlar yaratishdek 
muhim vazifani amalga oshirishga zamin hozirlaydi. 0 ‘quv tarbiya 
jarayonining axborot metodik ta’minotmi amalga oshirishda 
axborot kommunikatsiya texnologiyaJaming bajaradigan asosiy 
vazifasi ikki tomonlama muloqotni ta’minlashdir. Teskari aloqasiz, 
o‘qituvchi va o‘quvchi orasidagi doimiy muloqotsiz o‘qitish 
mumkin emas. 0 ‘qitish (mustaqil o‘qishdan farqli o‘laroq) ta’rifiga 
muvofiq muloqotli hisoblanadi. Ta’limning kunduzgi shaklida 
muloqot imkoniyati o‘quv jarayonini tashkil etish shakli, o‘qituvchi 
va o‘quvchining bir joyda va bir vaqtda bo‘lishini taqozo qiladi.
Zamonaviy pedagogikada ta’lim paradigma (modeli)lari
Pedagogik paradigma 
(yunoncha “paradeigma” - misol, na’- 
muna) - pedagogika fani rivojining ma’lum bosqichida ta’limiy va 
tarbiyaviy muammolami hal etish namunasi (modeli, standard) 
sifatida ilmiy pedagogik hamjamiyat tomonidan e’tirof etilgan 
nazariy hamda metodologik ko‘rsatmalar to‘plami bo‘lib, u ta’lim­
ning konseptual modeli sifatida qo‘llaniladi. Bugimgi kunda 
ta’limning quyidagi paradigmalari keng tarqalgan:
1. An’anaviy - konservativ paradigma (bilim paradigmasi).
2. Ratsionalistik (bixevioristik) paradigma.
3. Fenomenologik (gumanistik) paradigma.
4. Texnokratik paradigma.
5. Ezoterik paradigma.
Ayni vaqtda ta’lim paradigmalarini belgilashga nisbatan uch xil 
yondashuv mavjud:
1.