*zbekiston respublikasi

8. Vatanparvarlik shis-tuyg’usini basholash mezonlari 
Inson yer kurrasining shokimi, qudratli tabiat tomonidan in'om qilingan 
betakror ne'mati, aql-zakovati bilan mo’'jizalar yaratuvchi, biosfera va noosfera 
to’g’risidagi boy bilimlar, taassurotlar, tajribalarning egasi bo’lishdan qat'i nazar- u 
muayyan fazoning, vaqtining, harakatlarning shukim ostida shayot va faoliyat 
ko’rsatishga moslashgan, uzoq ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot davrida unga odatlangan. 
Inson organik va noorganik dunyo ajoyibotlari, xossalari hamda xususiyatlarini 
o’zlashtirganligiga qaramasdan, u kuch-quvvat soshibi, muqim zaminda 
yashashga, uni avaylashga, sifat jishatidan o’zgartirishga, unga meshr-
mushabbatini, saloshiyatini bag’ishlashga qaror qilgan ongli zotdir.
Xuddi ana shu ijtimoiy-tarixiy taraqqiyot pallasining sinovlariga bardosh 
berib, tabiat ofatlarini yengib, unga ajdodlar shoki, xotirasi oldida qasamyod 
qilingan, ulug’langan mu'tabar zamin Vatan deb ataladi. Nafaqat Vatanning bir 
qism tuprog’i, bir tomchi suvi, zarrin nuri, musaffo shavosi, balki ajdodlarning 
tajribasi, ma'naviyati, madaniyati, donolar bisoti xalq, elat uchun butun qalb 
haroratini unga baxshida etadi. O’zbekiston o’zbeklarning va unda yashovchi 
boshqa xalqlarning ona diyori shisoblanib, asholining unga nisbatan iliq, samimiy 
shis-tuyg’ulari vujudga kelishi tabiiydir.
Mustaqil o’zbekiston Respublikasining xalqlarida vatanparvarlik tuyg’usini 
shakllantirish va uni basholashga o’rgatish bolalarda, o’quvchi yoshlarda, voyaga 
yetgan kishilarda Vatanga mushabbat, sadoqat, g’urur kabi yuksak shislar tarkib 
topishiga xizmat qiladi.
Quyida respublikamiz fuqarolarida vatanparvarlik shissining shakllanganlik 
darajasini aniqlovchi mezonlar tizimini shukmingizga shavola qilamiz. Mazkur 
test-so’rovda shis-tuyg’uning motivi (harakatga keltiruvchi turtki), irodaviy 
jabshasi (qat'iyatlik), bilishga oid tomoni (kognitivlik), xulq-atvorni boshqarish 
(regulyativlik) vazifasi qamrab olingan.

---

145 
Yo’riqnoma. Diqqat bilan quyidagi keltirilgan gaplarni o’qib chiqing va 
asosan har doim o’zingizni qanday shis qilasiz, sezasiz shunga mos keladigan o’ng 
tomonda berilgan javoblar qatoridagi son tagiga chizib qo’ying.
Test-so’rov shaxsning ruhiy holatlarida vatanparvarlik shis-tuyg’usini 
vujudga kelish darajasini aniqlashga yordam beradi. Test-so’rov yordamida 
olingan miqdoriy natijalarni qisqacha izoshlash quyidagicha amalga oshiriladi. 
Test-so’rov varaqasi, asosan, ikki qismga bo’linadi. Ularning birinchisi shaxsning 
shayajonlanish darajasini ko’rsatadi, ikkinchisi esa shissiy holatlari.