Ózbekstan respublikasí joqarí HÁm orta arnawlí bilimlendiriw ministrligi

Juwmaqlaw
Tezlik artıwı menen bunday ótiwler múmkinshiligı artadı. Ótken elektronlar metallarda ótkizgishlik elektronları turǵan jaǵdayǵa uqsas bolǵan sharayatta boladı hám ótkizgishlikde qatnasadı. Dielektriklarde bunday nátiyjege talay joqarı erisiw múmkin. Solay etip, yarım ótkizgishler hám dielektriklarde temperatura kóterilgen tárepke elektr ótkezgishlik artıp baradı. Kózge kóringen alım hám zor oqıtıwshı Pisarjevskiy ximiyalıq processlerdi úyreniw hám túsindiriwde fizika jetiskenliklerinen ózine isenimli paydalandı. Onıń eń zárúrli jumısları peroksidlar hám perkislotalarni úyreniwge, eritpeler teoriyasın islep shıǵıwǵa, elektronlar teoriyasın ximiyada qollawǵa, galvanik elementlerde elektr payda bolıwı teoriyasın islep shıǵıwǵa arnalǵan.
Eritpege ótken ionlar eritpe massası boylap bir tegis bólistirilmeydi, lekin teris zaryadlanǵan metaldı tartıw sebepli olar onıń maydanına jaqın orında jaylasqan bolıp, qos elektr qabat dep atalatuǵın qatlamdı payda etedi. Nátiyjede, metall hám eritpe ortasında málim bir potencial parıq ornatıladı. Sonlıqtan, kórip shıǵılıp atırǵan transformaciya processinde energiya atomızatsiya hám ionlanıwǵa sarplanadı hám gidratsiya waqtında energiya shiǵarıladı. Ulıwma energiya tutınıwı qanshelli tómen bolsa, pútkil process sonshalıq ańsat boladı hám kernew ceriyasinıń baslanıwına qanshellilik jaqınlaw bolsa, berilgen metall jaylasqan boladı. Biraq ulıwma energiya balansınıń ush shártinen tek birewi - ionlanıw energiyası - metalldıń dáwirli sistemadaǵı ornı menen tikkeley anıqlanadı. Sonlıqtan, bir qatar kernewdegi birpara metallardıń óz-ara pozitsiyası mudamı olardıń dáwirli sistemadaǵı pozitsiyasiǵa sáykes keliwin kútiw ushın hesh qanday sebep joq. Sonday etip, litiy ushın ulıwma energiya tutınıwı kaliyge qaraǵanda kemrek boladı, soǵan kóre litiy kaliyden aldınǵı kernewler qatarında jaylasqan.
Mıs hám rux ushın erkin atomlardıń ionlanıwı ushın energiya sarpı hám ionlardıń gidratlanıwıda onıń artıwına jaqın. Biraq metall mıs kúshlilew payda etedi kristall pánjere ruxdan kóre, bul metallardıń eriw noqatların salıstırıwlardan kóriw múmkin: rux de eriydi. Usınıń sebepinen, bul metallardı atomızatsiya qılıw ushın sarplanatuǵın energiya sezilerli dárejede parıq etedi, bunıń nátiyjesinde mıs jaǵdayında pútkil process ushın ulıwma energiya qárejetleri sinkǵa qaraǵanda ádewir úlken, bul olardıń salıstırmalı jaǵdayın túsindiredi. Kernew qatarındaǵı metallar suwdan suwsız eritiwshilerge ótiwde metallardıń bir qatar kernewdegi óz-ara pozitsiyası ózgeriwi múmkin. Óytkeni sonda, ionlardıń eritpe energiyası túrli metallar bir eritiwshiden ekinshisine ótkende túrlishe ózgeredi.
Suwdan suwsız eritiwshilerge ótiwde metallardıń bir qatar kernewdegi óz-ara pozitsiyası ózgeriwi múmkin. Óytkeni sonda, ionlardıń eritpe energiyası túrli metallar bir eritiwshiden ekinshisine ótkende túrlishe ózgeredi. Atap aytqanda, mıs ionı birpara organikalıq eritiwshilerde júdá kúshli eriydi, bul bolsa bunday eritiwshilerde mistıń vodorodǵa shekem bolǵan kernewler qatarında jaylasqanlıǵı jáne onı kislota eritpelerinen qısıp shıǵarıwına alıp keledi. Sonday etip, elementlerdiń dáwirli sistemasınan ayrıqsha bolıp esaplanıw, metallardaǵı kernewler izbe-izligin ulıwma sáwlelendirmeydi. Bunıń tiykarında kóp qırlı xarakteristikanı beriw múmkin. Ximiyalıq ózgeshelikge iye bolǵan metallar, bir qatar kernewler tek qatań belgilengen sharayatlarda " metall -metall ioni" elektroximiyalıq sistemasınıń shıǵarılıwına alıp keledi. Elementlerdiń dáwirli sistemasınan ayrıqsha bolıp esaplanıw, metallardaǵı kernewleri ulıwma i sáwlelendirmeydi, bunıń tiykarında kóp qırlı xarakteristikanı beriw múmkin. Ximiyalıq ózgeshelikleri metallar. Bir qatar kernewler tek qatań belgilengen sharayatlarda " metall -metall ioni" elektroximiyalıq sistemanıń oksidleniw-qaytarılıw qábiletin xarakteristikalaydı , ol jaǵdayda berilgen bahalar suwlı eritpe, temperatura hám metall ionlarınıń birlik konsentraciyası aktivligine alıp keledi.