Ózbekstanda shomonlikdin’ zamanagóy kórinisleri Reje: Kirisiw

Juwmaqlaw
Pravoslavlik, atap aytqanda Arqa pravoslav nasroniylik tariyxan Oraylıq Aziyada azshılıq dini bolǵan. Kazaxstan, Ózbekstan, Turkmenistan, Kirgizstan hám Tadjikistan sıyaqlı mámleketliklerdi óz ishine alǵan region Jaqın Shıǵısqa jaqınlıǵı hám de turkiy hám parsı materiallıq tásirinleri sebepli tiykarlanıp islam, birinshi náwbette sunniy islam tásirinde bolǵan.
Tariyxan Oraylıq Aziyada, ásirese, Rossiya imperiyasi quramına kirgen aymaqlarda pravoslav xristian jámáátleri ámeldegi bolǵan. 19 -ásir hám 20 -ásir baslarında Orta Aziya Rossiya qadaǵalawı astında bolǵan dáwirde tiykarlanıp orıs kóshpelinchilari hám áskeriy xizmetkerler arasında birpara pravoslav xristian jámáátleri bar edi. Biraq, bul jámáátler kópshilik musulmanlar menen salıstırǵanda salıstırǵanda kishi edi.
1917 yilgi Rossiya revolyuciyası hám Sovet Birlespesiniń ornatilishidan keyin mámleket diniy úrp-ádetlerdi, sonday-aq pravoslav xristianlikni aktiv túrde toqtatdi. Kóbinese shirkewler nıshanǵa alındı hám diniy iskerlik bostirildi. Kóplegen shirkewler yopildi, ruxaniylar táqipke dus keldi yamasa mámleketti ketiwǵa májbúr boldı.
1991 jılda Sovet Birlespesi bólekleniwi menen regionda diniy iskerlik, atap aytqanda, pravoslav nasroniylik ámeliyatı qayta tiklendi. Biraq Oraylıq Aziyada pravoslav nasroniylar sanı salıstırǵanda tómenligishe qalıp atır hám olar regiondıń tiykarlanıp musulman mámleketlerinde azshılıq diniy gruppa bolıp qalıp atır.


Paydalanilg’an a’debiyatlar

1. 
   A. Karimov. Tarixiy xotirasiz kelajak yo'q. T. 1998.
   

1. 
   O'zbekiston tarixi va madaniyati. T. "O'qituvchi" 1992.
   
2. 
   O'zbekiston xalqlar tarixi. T. "Fan" 1 jild. 1992.
   
3. 
   Karimov SH, Shamsutdinov R. Vatan tarixi. T. "O'qituvchi" 1997.
   
4. 
   O'zbekiston tarixi. T. "Universitet". 1997.
   
5. 
   Muhammadjonov A. O'zbekiston tarixi. (V asrdan XVI asr boshlarigacha) T. "O'qituvchi" 1994.
   
6. 
   Abdunabiyev. Vklad v mirovuyu sivilizasiyu. T. "O'zbekiston" 1998
   
7. 
   Nasimxon Raxmon. Turk xoqonligi. T. 1993.
   
8. 
   Azamat Ziyo. O'zbek davlatchiligi tarixi. T. "Sharq" 2000