Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə152/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

dahshatli aldanish.
-so d d a son bilan: 
Iki garpi iki dort. Ikki karra ikki to ‘rt.
-m odal so'zlar bilan12: 
Lakin benim bu ip e zerre kadar
taksiratim yoktur. - Lekin mening zarrachalik gunohim y o ‘q. Benim
de kabahatlarim var. Mening ham ayblarim bor.
Sodda fe’l kesim. 
Turk tilida sodda fe’l kesimlar quyidagicha 
ifodalanadi:
12 
Turk tilshunosligida m odal so 'z la r alohida s o 'z turkum i sifatida farqlan- 
m agan. Lekin m odal so ‘z sifatida ajratilishi zarur b o ‘lgan so'zlar, o ‘zbek tili- 
dagichalik k o ‘p b o ‘lm asa-da, m avjud. M asalan, 
zarur, kerak, shart, darkor,
lozim , m um kun 
kabi so 'zla r uchun turk tilida 
gerek, lazim , m um kun 
so zlari 
qo'llaniladi. B unga sabab esa turk tilida fe ’ldan anglashilgan ish-harakatning 
b ajarish zarurligi, kerakligini bildiruvchi 
-m a il, -m eli 
ko'rsatkichli keraklilik 
m aylining, shuningdek, 
gerekm ek /k erak b o‘lm oq 
fe'lin m g m avjudligidir. 
Q iyoslang: 
Rakibe htikm etmemek, b a sh kurm ak igin bilingsizce saldirm ak ye-
rine ayaga p a s va depar ku lva rla n m iyi kullanm ak 
gerekir. -
Raqibga imkon
bermaslik, ustm a-usi hujum uyushtirish uchun ongsi: harakat qilish о rniga p a s
va sta rt usullaridan о ‘rinli fo yd a la n ish kerak. §airler zeka ve iktid a rla n m
gas-
termelilerdir. -
Shoirlar о 
‘z 
qobiliyatlari va bilimtarini ко ‘rsutishlan kerak.
Biroq 
bundav kesimlar fe’l kesim hisoblanadi.
160


Xabar maylidagi fe’llarning sodda zamon shakllari bilan:

 -di, 
-di, 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   148   149   150   151   152   153   154   155   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin