Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə198/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

Damlaya damlaya got olur
(Atasozil). -
Toma-toma ко

bo
7w(Maqol).
-(y)arak, -(y)erek, -(y)ip, -(y)ip, -(y)up, -(y)up 
affiksli ravish­
doshlar sodda holat holi vazifasini bajaradi: 
Siitten agzi yanan yogur-
du 
ufleyerek iger. - Sutdan og ‘zi kuygan qatiqni ham puflab ichadi.
195


Bu sabah annemin mezarmi 
arayip buldnm. - Bugun tongda onarn-
ning mozorini 
izlab topdim.
-(y)ip 
shaklli fe’lga nisbatan 
-(y)arak 
af- 
fiksli ravishdoshning shu m a’no va vazifada faol qo‘llanilishi ko;zga 
tashlanadi.
M a’nosiga ko‘ra, turk tilidagi 
-maksizin, -meksizin, -raadan,
-meden 
affikslari 
-masdan 
qo‘ shimchasiga muvofiq keladi. 
-maksizin,
-meksizin, -madan, -meden 
affiksli ravishdoshlar ham gapda sodda 
holat holi bo‘lib keladi: 
Evet, haslahkli bir ihiiyar kadmm bir giin
evvelki yorgitnlugunu 
dinlendirmeden uykudan uyanmasi zordur. -
Albatta, kasalmand bir kampirning kechasi horg ‘inligi bosilmasdan
uyg'onishi tabiiy. Cemil Bey 
gurultii etmeksizin yam m a ттцИ. -
Jamilbey yana sharpa qilmay yonim ga yetib keldi.
-madan/ -meden
shaklli ravishdosh 
-m eksizin/ -maksizin 
affiksiga nisbatan ancha faol 
qo‘llaniladi.
-cesine /-casma /~
9
esine /-^asina 
qo ‘ shimchali ravishdosh sodda 
holat holi bo‘lib keladi: 
Hatta qok zaman namaz kdarken Tanri’ya,
beni ba§kalan yerine 

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin