Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining

tarkibli sifatlovchi-aniqlovchi 
hisoblanadi. So'zning analitik shakl­
lari, ko'makchili so'zlar qaratqich kelishigi qo‘shimchasini olib, pred­
met belgisini bildirsa, 
tarkibli qaratqich-aniqlovchi 
bajarib keladi.
Murakkab aniqlovchilar. 
Murakkab aniqlovchilar vazifasida 
ajralmas sintaktik konstruksiyalar, frazeologik birikmalar. aniqlovchili 
birikmalar, murakkab so'zlar ishlatiladi. Masalan, aniqlovchi vazifasi- 
dagi iboralar: 
Emme, dara du§en her anne oyle yapar, demis. — Emme
qiyin ahvolga tushib qolgan har bir ona shunday qiladi, debdi.
192

---

Turk tilida “sifatlovchi + sifatlanmish” tipidagi birikmalarda 
bir
/ bir 
so‘zi ishtirok etishi hamda ayni s o '/ birikmasiga ta’kidlash, ku- 
chaytirish m a’nolarini yuklashi mumkin: 
B ira ile kurmak onun goztin-
de 
yen i bir devlet kurmak kadar ehemmiyetli bir i.pi. - Oila qurish
uning nazarida yangi davlat qurishdek ahamiyatli bir ish edi. 
bir /b ir
so ‘zi sifatlovchidan avval kelganida noaniqlik, noma ’lumlik та 'no-
larini beradi: Fazla olarak evi 
bir giizel buhgenin ortasindaydi. -
Ustiga-ustak, uyi bir go 'zal bog'ning о "rtasida joylashgan edi.
Frazeologik birikmalar, ajralmas sintaktik konstruksiyalar 
sifatlovchi-aniqlovchi xos boTgan bareha shakllarda qo‘llanilib, 
predmetningbelgisini bildirganida, 
murakkab sifatlovchi-aniqlovchi
bo‘lib keladi. Ayni til birliklari qaratqich kelishigi shaklida boMganida 
murakkab qaratqich-aniqlovchi 
hisoblanadi. Izohlovchi-aniqlov- 
chilar so‘z birikmalari bilan ifodalanganida 
murakkab izohlovchi-