-li
va
-siz
qo'shim chalari
vositasida ham yasalgan:
Babam bu havatta onurluvasadi. Onu haksiz
sugladilar.
Turk tilida
-dir
qo'shim chasi vositasida yasalgan ravishlar:
birkag giindiir, goktandir, gunlerdir
kabi. Kuchaytiruv sifatlari shaklida
b o 'lg an ravishlar:
apagik. besbelli
,
busbuttin, dimdik
,
dupeduz,
dosdogru, sapasaglam, simsiki
va b.
R a v ish la rn in g m a ’no g u ru h la ri
(Zarflarin Anlam £e§itleri)
Turk tilshunosligida ravishlarning. asosan, to 'rt turi ajratiladi:
o 'rin ravishlari
(yer, yon zarflan),
payt ravishlari
(zaman zarflan),
holat ravishlari
(hal zarffari),
m iqdor ravishlari
(azlik-gokluk zarfiari).
Undan tashqari, b a ’zi turk tilshunoslari ravishlarning beshinchi turi -
so 'ro q ravishlari
(soru zarflan)
ni ham ajratadilar.
0
‘rin ra v is h la ri
(yer, yon zarflan)
joy, m akonni ifodalovchi
so'zlar bo 'lib, ko 'p in ch a ish-harakatning yo'nalishini ko'rsatadi,
y a ’ni o 'rin ravishlari fe ’llarga m akon, yo'n alish m a’nosida ta ’sir etib,
ish-harakat, holatning m akon ichidagi o'rn in i bildiradi va
nerede?
nereye? nereden? neresi?
so'roqlariga javob beradi.
R avishlarning k o'pchiligi jo'n alish , o'rin-payt va chiqish keli
shigi shaklida b o 'lgan b a ’zi otlar, olmosh va ravishdoshlardir:
ileri,
geri, a§agi, igeri, di$ari, uzak, on, arka, bura, .yura, ora
kabi. Bularning
ichida eng faol qo'llanadiganlari:
ileri, geri, a$agi, yukari, beri, igeri,
Dostları ilə paylaş: |
