shaklda boiishi kerak: vatan hakkinda §arki soylem ek- vatan haqida kuylamoq, kiz karde$im igin hediye - singlim uchun sovg'a kabi. Bir mustaqil ma‘noli so‘z va bir yordamchi ma’noli so‘zning birikishidan hosil boigan birkuvlarga so‘z birikuvlari deyiladi. Masalan, hayatla ilgili - hayotga aloqador, senin igin - sen uchun, bana ait - menga tegishli so‘z birikuvlariga misol boiadi. So‘z birikmalari ikki qismdan tashkil topadi: Bosh so‘z (hokim so‘z) - ma’nosi izohlanayotgan so‘z. Ergash so‘z (tobe so‘z) - izohlovchi so‘z, ya’ni bosh so‘zning ma’nosini izohlovchi so‘z. Yuqorida keltirilgan misollarda (donemin ba$lamasi - davrning boshlanishi, alti ya§ - olti yosh) ba.)lama - boshlanish, ya§ - yosh so‘zlari bosh so‘z. donem - davr, alti - olti so‘zlari tobe so‘zlar hisob- lanadi. Chunki mazkur so‘z birikmalarida asosiy e’tibor va asosiy mazmun ayni hokim so'zlarga taalluqli boiib, tobe so‘zlar bosh so‘zlarning ma’nosini izohlab, toidirib kelgan. 150
Shu bilan birga, takroriy so‘zlar, juft so‘zlar va qo'shma fe’llar morfologik nuqtai nazardan bir so‘zga teng hisoblanadi. Takroriy so‘zlar bir so‘zning takroridan yasaladi hamda ma’noni kuchaytirish uchun qo'llaniladi. Masalan: hizli hizli yurumek - tez-tez yurmoq, tatli tatli gtiliimsemek — shirin - shirin kulimsiramoq kabi. Juft so‘zlar ikki so‘zning juftlashishidan yuzaga keladi. Juft so'zlar biron-bir umumiy ma’noni bildirishga xizmat qiladi. Masalan: kitap defter satin almak — kitob-daftar sotib olmoq, anne babasimn evinegitm ek-ota-onasinikiga ketmoq. Demak, takroriy vajuft so'zlar
