Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X
Her §eye ragmen Saffet Beyle bibirinizi sevmediginize eminim. -
Hech narsaga qaramasdan Saffetbey bilan bir-biringizni sevmaganligingizga ishonchim komil. Shuningdek, turk tilida "harakat nomi +
ile/ bilan ko'makchisi +
beraber /baravar, birgalikda so'zi” ko'rinishidagi birikmalar gapdan
anglashilgan voqea-hodisaning ro'y berishiga m oneiik qiladigan
vaziyat, holat, narsa ma'nosini bildiradi:
Рек dikkath olmamakla beraber oglunu док meyus ve §a§km goriiyordu. —
U unchalik e ’tibor bermagan bo ‘Isa ham, о ‘g ‘lining juda g ‘amgin va ma ’yusligim sezayotgan edi. Murakkabto’siqsizlikhollariajralmassintaktikkonstruksiyalarga
aylangan birikmalar, frazeologik birikmalar bilan ifodalanadi:
Ben galip gelsem de gayi pi§iririm, azicik kiirekleri yava§latiniz. - Men g ‘olib chiqsam ham choyni tayyorlayman, biroz eshkaklaringizni sekmlating. MIQDOR-DARAJA HOLI Tayanch so‘z va iboralar: miqdor-daraja holi, miqdor-daraja holining tuzilishiga ko'ra turlari, sodda miqdor-daraja holi, tarkibli miqdor-daraja holi, murakkab miqdor-daraja holi. Harakatning
bajarilishini
miqdor-daraja
jihatidan
xarakterlaydigan, harakatning takrorlanishi, uzoq davom etishi yoki
aksi, bajarilish darajasi va shu kabilarni bildiradigan gap boiaklariga
miqdor-daraja holi deyiladi. Miqdor-daraja hollari
kag defa? - necha marta?, kagmci? - nechanchi?, kaginci defa? -
nechanchi marta?, kag? -
qancha?, ne kadar? - qay darajada? so'roqlariga javob beradi.
223
Mazkur so‘roq so‘zIari fe’lga beriladi. Masalan:
Seni
