Zil o L a X u do y ber g a n o V a X a yru lla h a m id o V turk tilining



Yüklə 10,44 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə242/333
tarix03.09.2023
ölçüsü10,44 Mb.
#141311
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   333
Turk tilining nazariy grammatikasi. Xudayberganova Z, Hamidov X

murakkablashgan sodda gapdir: 
Artik
sizi кауЬеШц, hatta unutmugtum. — Endi sizni yo ‘qotgan, hattoki
unutgan edim.
Qo‘shma gaplar ikki gapdan iborat boiganida tarkibi 
quyidagicha boiishi mumkin:
• ikkita predikativ munosabat asosida shakllangan sodda gap 
qo‘shma gapni shakllantirishi mumkin: 
Bir masada yemek yiyor, el
ele tutu§up kirlarda geziyorsunuz ki
(1-sodda gap) 
i§te 
burnt 
.akhma
sigdiramiyorum{
2-sodda gap). -
Bir stolda ovqatlanayapsiz. qo ‘Ima-
q o ‘l qirlarda kezyapsizki, mana shuni hech aqlimga sig 'dira ol-
mayapman.
Birinchi gapning egasi 
siz. - siz 
so'zi boiib, yashiringan, 
kesimi -
geziyorsunuz
-
kezyapsiz
, ikkinchi gapning egasi 
ben 
-
men
so‘zi boiib. u ham yashiringan, kesimi -
akhma sigdiramiyorum -
hech aqlimga sig ‘dira olmayapman.
• qo‘shma gap bir so‘zdan iborat sodda gap va predikativ 
munosabat asosida shakllangan sodda gapdan iborat boiishi mumkin. 
Masalan, quyigadigi qo‘shma gap30 qo'shma fe’l bilan ifodalangan 
sodda gap va sodda gapdan tuzilgan: 
Itiraf ederim 
k i{\
-sodda gap), 
hayalimde sizi busbiitun kaybettigim dakikalar da
rar(2-sodda gap).
• qo'shma gap "so'z birikmasidan iborat sodda gap + predikativ 
munosabat asosida shakllangan sodda gap” yoki “predikativ 
munosabat asosida shakllangan sodda gap + so‘z birikmasidan iborat 
sodda gap” tuzilishiga ega boiishi mumkin. Masalan, quyigadi 
qo'shma gap predikativ munosabat asosida shakllantirilgan sodda 
gap va so‘z birikmasidan iboratdir: 
Hayalimin artik siyah bir geceden
ibaret kalan semasinda tek bir yildiz kaliyordu{
sodda gap); 
sizin

Yüklə 10,44 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   238   239   240   241   242   243   244   245   ...   333




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin