MARKAZIY VA NOMARKAZIY SIQILGAN USTUNLARNI HISOBLASH VA KONSTRUKSIYALASH
Reja:
1. Markaziy va nomarkaziy siqilgan ustunlar hisoblash va konstruksiyalash.
2. Ustunlarning mustahkamligi.
3. Ustun tubiga beriladigan hisobiy kuch.
Ustunlarning mustahkamligi va turg„unligi (2.1) va (2.3) formulalar orqali aniqlanadi. Ustun kesimining x va y o„qlarga nisbatan egiluvchanli-gini (6.1) va (6.6) formulalar orqali aniqlanadi. Ustunlarning egiluvchanli-gi 120 dan oshmasligi kerak. Markaziy siqilgan ustunlarda to„satdan bo„ladigan kuchlar ham bo„ladi va uni ta‟sirida ustunlarda eguvchi moment va qirquvchi (ko„ndalang) kuchlar hosil bo„ladi. Ustun panjarasi birlashtiruvchi elementlari butun uzunligi bo„yicha shartli ko„ndalang kuch ga hisoblanadi. Uni quyidagi formula orqali aniqlash mumkin: ⁄ ⁄ kN. (6.11) bu yerda – ustundagi bo„ylama kuch, kN. Shartli ko„ndalang kuch ustunning har bir bog„lovchisiga qo„yilgan bo„ladi va u panjara tekisligiga teng taqsimlanadi
Ustunlarning mustahkamligi va turg„unligi (2.1) va (2.3) formulalar orqali aniqlanadi. Ustun kesimining x va y o„qlarga nisbatan egiluvchanli-gini (6.1) va (6.6) formulalar orqali aniqlanadi. Ustunlarning egiluvchanli-gi 120 dan oshmasligi kerak. Markaziy siqilgan ustunlarda to„satdan bo„ladigan kuchlar ham bo„ladi va uni ta‟sirida ustunlarda eguvchi moment va qirquvchi (ko„ndalang) kuchlar hosil bo„ladi. Ustun panjarasi birlashtiruvchi elementlari butun uzunligi bo„yicha shartli ko„ndalang kuch ga hisoblanadi. Uni quyidagi formula orqali aniqlash mumkin: ⁄ ⁄ kN. (6.11) bu yerda – ustundagi bo„ylama kuch, kN. Shartli ko„ndalang kuch ustunning har bir bog„lovchisiga qo„yilgan bo„ladi va u panjara tekisligiga teng taqsimlanadi
Teng taqsimlangan har bir kuch: kN. (6.12) Kashakni siquvchi kuchni (6.7,b-rasm) quyidagi formula orqali aniqlash mumkin: , kN. (6.13) bu yerda β – kashak va tarmoq o„lari orasidagi burchak, grad. Siqilgan kashakning zo„riqishi quyidagi formula orqali aniqlanadi: , kPa. (6.14) bu yerda – bir tomonlama maxkamlangan burchakli kashakni hisobga oluvchi ish sharoiti koeffitsiyenti; - bitta kashakning ko„ndalang kesm yuzasi, m2 . 76 6.7-rasm. Panjara birikmalarini hisob chizmasi