11-laboratoriya ishi. Glyukoza va fruktozaning kimyoviy xossalariga oid tajribalar



Yüklə 107,64 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix09.04.2023
ölçüsü107,64 Kb.
#95201
laboratoriya ishi-11




11-LABORATORIYA ISHI. 
 
GLYUKOZA VA FRUKTOZANING KIMYOVIY XOSSALARIGA OID 
TAJRIBALAR. 
1-tajriba

Glyukoza va fruktozaningning mis (II) - gidroksidi bilan 
ta`siri.
Reaktivlar:
1% li glyukoza eritmasi, 1% fruktoza eritmasi, 10% li 
natriy gidroksidi eritmasi, mis (II) - sulfatning 5% li eritmasi. 
ish tartibi
. Ikkita probirkaga olib, ularning biriga 1% li glyukoza 
eritmasidan 3 ml va ikkinchisiga 1% li fruktoza eritmasidan shunsha quying. 
Har bir probirkaga 1 ml dan ishqor eritmasidan tomchilatib qo’shing. Bunda
dastlab har ikki probirkaga cho’kma xosil bo’ladi, chayqatilganda ular erib 
ketadi. 
Savollar va topshiriqlar 
1. 
Nima uchun hosil bo’lgan Ca(OH)
2
glyukoza va fruktoza eritmalarida 
erib ketadi. 
2. 
Glyukozaning mis (II) gidroksid bilan reaksiya tenglamasini yozing. 
2- tajriba

Monosaxaridlardagi karbonil gruppalarga hos reaktsiyalar

Reaktivlar.
Glyukozaning 1% li va 10% li eritmalari, kumush oksidining 
ammiakdagi eritmasi, Feling suyuqligi, fenilgidrazin eritmasi. 
Ish tartibi.
a) glyukoza bilan << kumush ko’zgu >> reaksiyasi
. Toza 
probirkaga kumush oksidining ammiakli eritmasini tayyorlab ustiga 
glyukozaning 1% li eritmasidan teng hajmda qo’shing. Aralashmani suv 
hammomida ohista qizdirilganda << kumush ko’zgu >> reaksiyasi sodir 
bo’ladi 
b) Feling suyug’ligining qaytarilishi
. Probirkaga 2-3 ml Feling 
suyug’ligidan quyib, 1% li glyukoza eritmasidan 0,5 ml qo’shing va 
aralashmani suv hammomida bir oz qizdiring. Bunda glyukoza oksidlanadi. 
Feling suyug’ligi esa qaytariladi va mis (I) oksidning qizg’ish - qo’ng’ir 
cho’kmasi hosil bo’ladi. 
v) Glyukoza ozazonini olish
. Probirkaga 10% li glyukoza eritmasidan 
2-3 ml quyib, uning ustiga fenilgidrazining sirka kislotasidagi yangi 
tayyorlangan eritmasidan 1 ml qo’shing va suv hammomida qizdiring. 20-30 



minut davomida qizdirilgandan so’ng ozazonning ignasimon kristali ajrala 
boshlaydi. 
Savollar va topshiriqlar 
1. 
Nima uchun glyukoza << kumush ko’zgu >> reaksiyasiga kirishadi
fruktoza esa kirishmaydi? 
2. 
Glyukoza bilan << kumush ko’zgu >> reaksiyasi tenglamasini yozing. 
3. 
Glyukozaning feling suyuqligida oksidlanishi reaksiyasi tenglamasini 
yozing. Bu reaksiya qanday funksional gruppani aniqlashda ishlatiladi? 
4. 
Glyukoza ozazoni hosil bo’lishi uch bosqichda borishini hisobga olgan 
xolda reaksiya tenglamasini yozing.
3-tajriba
.
Ketozlarga hos reaktsiyalar 
Reaktivlar:
glyukoza, galaktoza, fruktozaning 1 % li eritmalari
Selivanov reaktivi. 
Ish tartibi.
Uchta probirka olib, ularning biriga glyukoza, ikkinchisiga 
galaktoza, uchinchisiga fruktoza eritmalaridan 3 ml dan quyib, ularning
har qaysisiga 1 ml dan Selivanov reaktividan qo’shing. So’ngra bu 
aralashmalarni suv hammomida (80
0
C da ). 8 – 10 minut davomida 
qizdiring. Natijada birinchi va ikkinchi probirkalarda eritmalarning rangi
o’zgarmaydi, uchichi probirkadagi aralashmani to’q qizil rangga bo’yala 
boshlashini kuzating. 
Savollar va topshiriqlar 
1. 
Selivanov reaksiyasi qanday monosaxaridlarga hos? 
2. 
Selivanov reaksiyasi bo’yicha fruktozadan oksimetilfurfurolga o’tish 
reaksiyasi tenglamasini yozing.  
4-tajriba: 
Disaridlarning qaytaruvchanlik xossalari
Reaktivlar:
saxaroza, laktoza va maltozaning 2 % li eritmalari,Feling 
suyuqligi. 
Ish tartibi.
Uchta probirka olib, ularning biriga saxaroza, ikkinchisiga 
laktoza, uchinchisiga maltozaning 2% li eritmalaridan teng hajmda (2-3 
ml dan) quyib, ularning har biriga 1 ml dan Feling suyuqligidan qo’shing. 
Uchala probirkani bir vaqtda bir xil sharoitda qizdiring. Laktoza va maltoza 
solingan probirkadagi eritmaning rangi o’zgarib, mis (I) – oksidining qizil
cho’kmasi hosil bo’ladi. 
Savollar va topshiriqlar 
1. 
Nima uchun saxaroza Feling suyuqligini qaytarmaydi, laktoza va 
maltoza qaytaradi? 
2. 
Laktoza va maltozalarning Feling suyuqligida qaytarilishi reaksiyasilari 
tenglamalarini yozib, tegishli xulosalar chiqaring 

Yüklə 107,64 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin