2. Gipoteza va uning turlari
O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND IQTISODIYOT VA SERVIS INSTITUTI
“SERVIS” FAKULTETI
“Ijtimoiy fanlar” kafedrasi
Mustaqil ish
Fan nomi: Mantiq
Mavzu: Muammo. Gipoteza. Nazariya
Guruh: IRB 121
Bajardi: Arzimurodov Og`abek
Tekshirdi: Aliqulov Quvvat
Mavzu: Muammo. Gipoteza. Nazariya
REJA:
Kirish…………………………………………………………………………...3
Asosiy qism
Muammo nima?...............................................................................................4
2. Gipoteza va uning turlari..................................................................................6
3.Nazariya turlari, xususiyatlari va bosqichlari....................................................8
Xulolsa…………………………………………………………………………11
Foydalanilgan adabiyotlar…………………………………………………..…11 ro`yxati…………….…………………………………………………………..11
Kirish
Tadqiqotchini qiziqtiradigan omil haqidagi isbotlanmagan bayonot yoki shunchaki isbotlanishi yoki inkor etilishi kerak bo'lgan taxmin gipoteza deb ataladi. Bu nazariy asosda ko'rsatilgan ikki yoki undan ortiq hodisalar o'rtasidagi munosabat bilan bog'liq bo'lgan taxminiy bayonot. Gipoteza sinovdan o'tishi, uning haqiqiyligini aniqlashi kerak.
Ko'p kuzatilgan hodisalar o'rtasidagi sabab va ta'sir munosabatlarini tushuntirishga qaratilgan g'oya yoki haqiqat deb qabul qilingan g'oyalarning keng doirasi. U gipotezaga asoslanadi, u puxta tahlil va uzluksiz sinov va kuzatish va eksperimentlar orqali tasdiqlansa, nazariyaga aylanadi. Bu dalillar bilan tasdiqlanganidek, ilmiy jihatdan isbotlangan.Xuddi gipoteza kabi, nazariyalar ham qabul qilinishi yoki rad etilishi mumkin. Mavzu bo'yicha ko'proq ma'lumot to'planganligi sababli, vaqt o'tishi bilan bashorat qilishning aniqligini oshirish uchun nazariyalar mos ravishda o'zgartiriladi.
Muammoni muvaffaqiyatli hal qilishning muhim sharti uni toʻgʻri shakllantirishdir.
Notoʻgʻri tuzilgan muammo yoki psevdo-muammo haqiqiy muammolarni hal qilishdan uzoqlashtiradi.Tizimologiyada tizim-tashkiliy faoliyat algoritmi harakatning ragʻbatlantiruvchi omili sifatida tavsiflangan „Muammo“ bosqichidan boshlanadi.
Inson uchun muammoning mohiyati shundan iboratki, u tahlil qilishni, baholashni, gʻoyani shakllantirishni, tajribada tekshirish va tasdiqlash bilan javob topish kontseptsiyasini talab qiladi.
MUAMMO
Muammo (qadimgi yunoncha: πρόβλημα prasoba — vazifa, topshiriq) keng maʼnoda — oʻrganish, hal etishni talab qiluvchi murakkab nazariy yoki amaliy masala; fanda — har qanday hodisa, ob’yektlar, jarayonlarni tushuntirishda qarama-qarshi pozitsiyalar shaklida harakat qiladigan va uni hal qilish uchun adekvat nazariyani talab qiladigan qarama-qarshi vaziyat; hayotda muammo odamlar tushuna oladigan tarzda shakllantiriladi.Muammoni muvaffaqiyatli hal qilishning muhim sharti uni toʻgʻri shakllantirishdir.
Notoʻgʻri tuzilgan muammo yoki psevdo-muammo haqiqiy muammolarni hal qilishdan uzoqlashtiradi. Tizimologiyada tizim-tashkiliy faoliyat algoritmi harakatning ragʻbatlantiruvchi omili sifatida tavsiflangan „Muammo“ bosqichidan boshlanadi.
Inson uchun muammoning mohiyati shundan iboratki, u tahlil qilishni, baholashni, gʻoyani shakllantirishni, tajribada tekshirish va tasdiqlash bilan javob topish kontseptsiyasini talab qiladi.
Muammo asosan aniq yechimga ega boʻlmagan (noaniqlik darajasi bilan) savoldir. Muammo noaniqlik mavjudligida vazifadan farq qiladi.
Tizim darajalari boʻyicha
Insoniyat muammolari (global muammolar):
Hayot sifati — ekologiya, sogʻliq, oziq-ovqat va energiya resurslari (issiqlik, yorugʻlik, transport va boshqalar).);
Demografik inqiroz istiqboli ;
Oʻrmonlarni yoʻq qilish;
Jinoyat ;
Sayyoraga nisbatan nodon munosabat;
Mamlakatlar:
Oziq-ovqat etishmovchiligi (ocharchilik);
Xom ashyo etishmasligi (suv va boshqalar) P.);
Dostları ilə paylaş: |