Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ XƏZƏr universiTƏSİ TƏHSİl faküLTƏSİ

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ

XƏZƏR UNİVERSİTƏSİ

TƏHSİL FAKÜLTƏSİ

BİOLOJİ ELMLƏR DEPARTAMENTİ


Life Science

Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi
Kursun proqramı

(Fənn sillabusunun təxmini strukturu)

Tədris ili və semestri

2014 / 2015 Payız

Müəllim: MD, PhD Müşfiq Orucov

Razılaşdırılmışdır	Təsdiq edirəm
Dekan: PhD Cabir Xəlilov	Departament müdiri: MD, PhD Müşfiq Orucov

Ümumi məlumat		Fənnin kodu və adı		MED315 Life Science
		Kreditlərin sayı		3 kredit
		Departament		Bioloji elmlər
		Proqram		Bakalavr
		Tədris semestri		2014/2015 Payız
		Fənni tədris edən müəllimlər		Tibb elmləri namizədi Müşfiq Orucov
		E-mail		[e-mail]
		Telefon		([phone] (daxili nömrə: 214)
		Dərs otağı, dərs cədvəli		Məhsəti küç., 11 (Neftçilər kampusu), 403N saylı otaq Mühazirə: Cümə günü, saat 15.10-16.30 Seminar məşğələ: Cümə günü, saat 16.40-18.00
		Məsləhət saatı		Çərşənbə axşamı, saat 16.00-18.00
Prerekvizitlər		Yoxdur
Tədris dili		Azərbaycan dili
Fənnin növü		Məcburi seçmə
Dərsliklər və əlavə ədəbiyyat		Əsas dərsliklər: 1. Şadlinski V.B., Hüseynova G.A. İnsan anatomiyası. Dərslik. Bakı, “Müəllim” nəşriyyatı, 2009, 240 s. 3. Əliyev S.C. Tibbi biliklərin əsasları. Dərslik. Bakı, 2004 4. Ocaqov H.O. Fövqəladə hallarda təhlükəsizlik (Defensiologiya) (Ali məktəblər üçün dərslik). Bakı, 2012, 368 s. 5. Musayev A.H. Mülkü müdafiə tibbi xidmətinin təşkili. Dərslik. Bakı, “Təbib” nəşriyyatı, 2011, 165 s. 6. Feyzullayeva T.Ə., Ələkbərova S.Ə., Məmmədova F.Ə. Mülki müdafiə və tibbi biliklərin əsasları. Dərslik. Bakı, 2006. 7. Əzizov A. Əməyin mühafizəsi. Bakı, 2008. Əlavə vəsaitlər: 1. Vəliyev Ş.Q. İnsan anatomiyası və fiziologiyası. Dərslik. Bakı, 2001. 2. Məmmədov A.M., Sudakov K.V. Normal fiziologiya. Dərslik. Bakı, “Təbib” nəşriyyatı, 2011. 3. Həsənov Ə.B. Patoloji anatomiya. Dərslik. Bakı, “Elm” nəşriyyatı, 2003, 780 s. 4. Məmmədov Y.C., Təqdisi C.H., İslamzadə F.İ. Patoloji fiziologiya. Dərslik. Bakı, “Maarif” nəşriyyatı, 1989, 752 s. 5. Məmmədhəsənov R.M. Daxili xəstəliklər. Dərslik. Bakı, Qismət, 2008, 464 s. 6. Cəfərov Ç. Ümumi cərrahlıq. Dərslik. Bakı, 2006, 552 s. 7. İsayev C.P. İnfeksion xəstəliklər. Dərslik. Bakı, Təhsil, 2009, 443 s. 8. Əzizov V.Ə., Axunbəyli A.Ə., Alimetov S.N. Təbabətdə böhranlı hallar və təxirəsalınmaz tibbi yardım. Dərs vəsaiti. Bakı, “Təbib” nəşriyyatı, 1995, 112 s. 9. Tibb bacısının məlumat kitabı / N.R.Paleyevin redaktəsi ilə (Tərcümə edəni: Ə.Q.Cəfərov). Bakı, 2008, 528 s. 10. Ocaqov H.O., Danyalov Ş.D. Həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin nəzəri əsasları. Dərs vəsaiti. Bakı, 2008, 140 s. 11. Орлов А.Т. Охрана труда в строительстве. Учебник. М., 1987. 12. Сахно И.И., Сахно В.И. Медицина катастров (организационные вопросы). М., 2001, 560 с. 13. Руководство для врачей скорой помощи. Под редакцией В.А.Михайловича. 2-е изд. Л.: Медицина, 1989, 544 с. 13. Михайлов Л.А. Безопасность жизнелеятельности. 2-е издание. Учебник. М., 2008. 14. Təbii fəlakətlər riskinin azaldılması üzrə müəllimlər üçün metodik vəsait / DIPECHO layihəsi.
Tədris metodları		Mühazirə					x
		Qrup müzakirəsi					x
		Praktik tapşırıqlar					x
		Praktik məsələnin təhlili					x
Qiymətləndirmə		Komponentləri			Tarix/son müddət		Faiz (%)
		Davamiyyət			Semestrin sonunda		5
		Fəallıq			Hər dərs		5
		Yoxlama işi (Quiz)			Semestr ərzində 2 dəfə		10
		Prezentasiya			Semestr ərzində		10
		Aralıq imtahanı			Cədvəl üzrə		30
		Final imtahanı			Cədvəl üzrə		40
		Yekun					100
Kursun təsviri		Bu kurs insanın həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyi (tibbi biliklərin əsasları, əmək mühafizəsi və mülki müdafiə) məsələlərini əhatə edir. Tibbi biliklərin əsasları bəhsi həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin tibbi əsasları, insan orqanizminin normal anatomiyası və fiziologiyası haqqında, fövqəladə hallarda zəhərlənmələr və xəstələnmələr zamanı ilk yardım və xəstələrə qulluq, xəstəlik haqqında anlayış, müxtəlif sistemlərin xəstəliklərinin təsviri, həkiməqədər yardım və profilaktikası, qəzalar və fəlakətlər zamanı tibbi yardım barəsindəki biliklərə həsr olunmuşdur. Əmək mühafizəsi bəhsi özündə istehsalatda həyat fəaliyyətinin ümumi məsələlərini, insan-yaşayış və iş mühiti sistemində neqativ amilləri, təhlükəsizlik texnikasını, yanğın və partlayış hadisələrində həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyini əks etdirir. Mülkü müdafiə bəhsi fövqəladə hallar və onların xarakteristikası, fövqəladə hallarda yaranmış şəraitin qiymətləndirilməsi və əhalinin mühafizəsi, obyektlərin işinin dayanıqlığı, rabitə, xəbərdarlığın təşkili və həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmini, fövqəladə hadisələrdən mühafizə sahəsində əhalinin hazırlanması haqqındakı məlumatları cəmləşdirir.
Kursun məqsədi		Tələbələrə insan orqanizminin anatomo-fizioloji xüsusiyyətləri və xəstəlikləri haqqında biliklərin öyrədilməsi, əmək təhlükəsizliyi məsələləri, mülkü-müdafiə tədbirləri, fövqəladə hallarda tibbi fəaliyyətin prinsipləri, ilk tibbi yardım və onun təşkili haqqındakı məlumatların çatdırılmasıdır.
Tədrisin (öyrənmənin) nəticələri		Kursun sonunda tələbələrin nəyi bilməlidirlər: 1. Insan orqanizminin inkişaf qanunauyğunluqlarını 2. Sağlamlıq və xəstəlik haqqında ümumi məlumatları, 3. Tipik patoloji proseslərin bəzi formalarının (hüceyrə zədələnməsi, mikrosirkulyasiya və periferik qan dövranının pozulması, iltihab və qızdırma) baş vermə səbəblərini və gedişini 4. İnsan orqanizminin ayrı-ayrı sistemlərinin anatomik-fizioloji xüsusiyyətlərini və bu sistemlərdə rast gəlinən xəstəlikləri, ilk yardımın göstərilməsini 5. İstehsalat sahələrində həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təminini və insanlar üçün təhlükə törədən amilləri 2. İstehsalat sahələrində bədbəxt hadisələrin araşdırılmasını 3. Fövqəladə hallar və onların baş vermə səbəblərini 4. Fövqəladə hadisələrin xəbərdar edilməsinin növləri və vasitələrini, fövqəladə hallarda davranış qaydalarının əhaliyə çatdırılması üsulları və yollarını 5. Fövqəladə hallarda əhalinin mühafizəsinin prinsipləri və üsullarını, zədələnmiş insanlara ilk tibbi yardımın göstərilməsini
Qaydalar (tədris siyasəti və davranış)