Elektrik tutumu. Kondensatorlar
Elektrik yüklərini və alaktrik sahəsinin enerjisini toplayaraq saxlayan qurğuya kondensator deyilir.
Kondensator, nazik dielektrik qatı ilə bir- birindən ayrılmış iki paralel metal lövhələrdən ibarət sistem olub, çöyük miqdarda elektrik yükünü toplamağa imkan verir.
Kondensatorun yükü onun lövhələrindən birindəki yükün mütləq qiymətinə bərabərdir.
Kondensatorun yükünün onun lövhələri arasındakı gərginliyə olan nisbəti ilə ölçülən sabit kəmiyyətə elektrik tutumu deyilir.
C =
Elektrik tutumu q yükün miqdarından və lövhələr arasındakı U gərginlikdən asılı deyil.
C(U)=const,
C(q)=const.
BS- də elektrik tutumunun vahidi Faraddır (F).
Farad elə kondensatorun elektrik tutumudur ki, onun yükü 1Kl olduqda lövhələr arasındakı gərginlik 1V olsun. [C] =[ ]=1 =1Farad
Farad çox böyük vahiddir. Praktikada bu vahidin hissələrindən istifadə edilir.
1mkF(mikrofarad)=10-6Farad , 1nF(nanoFarad)=10-9Farad, 1pF(pikoFarad)=10-12Farad
Kondensatorun şərti işarəsi aşağıdakı kimidir.
Sabit tutumlu kondensator
Dəyişən tutumlu kondensator
Kondensatorlar müstəvi və silindirik formada olurlar. Müstəvi kondensatorun tutumu aşağıdakı düsturla hesablanır.
C=
Burada S-bir lövhənin sahəsi; d- lövhələr arasındakı məsafə, dielektrik nüfuzluğu, - isə boşluğun dielektrik sabitidir.
Dostları ilə paylaş: |